ეუთოს დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებების (ODIHR) ოფისი ე.წ. გერმანულ საარჩევნო მოდელთან დაკავშირებით დასკვნას აქვეყნებს. დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ საარჩევნო მოდელთან დაკავშირებით გადაწყვეტილების მიღება ქვეყნის სუვერენული უფლებაა.

ეუთო/ოდირი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ კანონის კონსტიტუციასთან შესაბამისობაზე საბოლოო გადაწყვეტილება ადგილობრივმა სასამართლობელმა უნდა მიიღონ.

"საერთაშორისო სტანდარტები არ ითვალისწინებს საარჩევნო სისტემების არჩევანს. საარჩევნო სისტემის არჩევა, იქნება ეს მაჟორიტარული, პროპორციული, ჰიბრიდული თუ ალტერნატიული სისტემა, ექვემდებარება ფართო დისკუსიას, რაც შესაბამის დაინტერესებულ მხარეებს საშუალებას მისცემს წარმოადგინონ რეფორმირების პოზიტიური და უარყოფითი შედეგები", — წერია დოკუმენტში.

ეუთო აცხადებს, რომ ნებისმიერი საარჩევნო ცვლილება საგულდაგულოდ უნდა განიხილონ და პარტიებმა ფართო კონსესუსით მიიღონ. დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ შემოთავაზებული მოდელი აკმაყოფილებს უნივერსალური, თავისუფალი, ფარული და პირდაპირი ხმის მიცემის, ასევე პერიოდული არჩევნების პრინციპებს.

რეკომენდაციის სახით, ODIHR წერს, რომ საერთაშორისო კარგი პრაქტიკის მიხედვით, უმჯობესია საარჩევნო კანონმდებლობის ძირითად ასპექტები არ გაიხსნას ცვლილებებისთვის არჩევნებამდე ერთი წლით ადრე. ამას გარდა, დასკვნაში გამოყოფილია ტექნიკური სახის შენიშვნები და რეკომენდაციები.

"საერთაშორისო სტანდარტებისა და კარგი პრაქტიკის გათვალისწინებით, ODIHR აკეთებს შემდეგ რეკომენდაციებს შემოთავაზებული ცვლილებების გასაუმჯობესებლად:

  • გაუმჯობესდეს დებულება იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა დააფიქსიროს ამომრჩეველმა საკუთარი ნება ბიულეტენზე და რა ჩაითვლება ბათილად;
  • გადახედეთ იმ დებულებას, რომელიც უგულებელყოფს ხმის მიცემას ამომრჩეველთა პარტიული სიების შესახებ;
  • უზრუნველყოს ცენტრალური საარჩევნო კომისიის (ცესკოს) არჩევნების საბოლოო შედეგების შეჯამების ვადა;
  • გადახედეთ იმ ქვე-რაიონის შერჩევის მეთოდს, რომელშიც ჩატარდება შუალედური არჩევნები, პოლიტიკურად ნეიტრალური მექანიზმის უზრუნველსაყოფად;
  • განახორციელოს ანალიზები და, საჭიროების შემთხვევაში, დამატებით დებულებები, რომ შესაძლებელი იყოს ადგილების თანაბარი გადანაწილება ახალ მრავალმანდატიან უბნებს შორის;
  • განიხილეთ კანონპროექტი, რომ არ მოხდეს ცვლილებების შეტანის შესახებ დებულებების გამოტოვება, განმარტეთ რომელი დებულებები შეიცვალა და გარანტიები, რომ ცვლილებები შეესაბამება საარჩევნო კოდექსს.

ეუთო/ოდირს ოპოზიციის მიერ მომზადებული კანონპროექტი სახალხო დამცველმა გაუგზავნა. გაერთიანებულმა ოპოზიციამ მმართველ პარტიას საარჩევნო სისტემის გერმანული მოდელზე გადასვლა მას შემდეგ შესთავაზა, რაც პარლამენტმა 2020 წლისათვის სრულად პროპორციულ სისტემაზე გადასვლის კანონპროექტი ჩააგდო. როგორც ოპოზიციისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები აცხადებენ, გერმანული მოდელის შემოღება საკონსტიტუციო ცვლილებებს არ საჭიროებს. საპირისპირო ამტკიცებს მმართველი გუნდი, მათი აზრით გერმანული მოდელი კონსტიტუციას არ შეესაბამება.

ეუთოს დასკვნის მიხედვით, ოპოზიციის წარმომადგენლებმა თქვეს, რომ ე.წ. გერმანული მოდელი კონსტიტუციასთან შესაბამისობაშია, ისინი გაითვალისწინებენ რეკომენდაციებს და ამ მოდელს პარლამენტში კენჭს უყრიან.