საქართველოში საჯარო მოხელეთა 34%-ს სამსახურში სექსუალური შევიწროება გამოუცდია — კვლევა
საქართველოში საჯარო მოხელეთა 34%-ს სამსახურში სექსუალური შევიწროება გამოუცდია. ამის შესახებ საუბარია კვლევაში, რომელიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციის ინიციატივითა და საჯარო სამსახურის ბიუროსთან თანამშრომლობით, CRRC-საქართველომ ჩაატარა.
კვლევის შედეგად გამოიკვეთა, რომ ყველაზე ხშირად სექსუალური შევიწროების მსხვერპლები 35 წლამდე ასაკის ქალები ხდებიან. ქალი საჯარო მოხელეების 93%-ს სექსუალური შევიწროება სერიოზულ სოციალურ პრობლემად მიაჩნია, კაცების შემთხვევაში კი ასე მხოლოდ 44% ფიქრობს.
დოკუმენტის მიხედვით, საჯარო მოხელეების უმრავლესობისთვის ნაცნობია სექსუალური შევიწროების ფენომენი. ავტორების განცხადებით, ონლაინ გამოკითხვის რესპონდენტთა 86%-მა შეძლო სექსუალური ხასიათის კომენტარის, 90%-მა სექსუალური ხასიათის თემებზე ხუმრობებისა და 98%-მა არასაჭირო ფიზიკური სიახლოვის, როგორც სექსუალური შევიწროების, იდენტიფიცირება. ამასთან, კარიერული წინსვლის დაპირების სანაცვლოდ ქალის პაემანზე დაპატიჟება სექსუალურ შევიწროებად რესპონდენტთა 91%-მა მიიჩნია.
"ქალებსა და კაცებს განსხვავებული აღქმა აქვთ იმისა, თუ რა შეიძლება, სექსუალურ შევიწროებად ჩაითვალოს. მაგალითად, ქალებთან შედარებით კაცები სექსუალური შევიწროების ზოგიერთ ფორმას (მაგალითად მიშტერებასა და არასასურველ მზერას) ნაკლებად მიიჩნევდნენ სექსუალურ შევიწროებად", — აღნიშნულია დოკუმენტში.
გარდა ამისა, კვლევამ გამოკვეთა, რომ არსებობს გენდერული სხვაობა პრობლემის აღქმის თვალსაზრისით. მაგალითად, ქალების უმრავლესობას (93%) სექსუალური შევიწროება სერიოზულ სოციალურ პრობლემად მიაჩნია, მაშინ, როცა იმავეს კაცების მხოლოდ 44% ფიქრობს. გამოკითხულ საჯარო მოხელეთა უმრავლესობა ეთანხმება მოსაზრებას, რომ სამუშაო ადგილზე სექსუალურ შევიწროებას ხელმძღვანელები სერიოზულად უნდა მიუდგნენ (98%) და რომ სექსუალური შევიწროების განმახორციელებელი პირები მკაცრად უნდა დაისაჯონ (95%).
შედეგების თანახმად, კაცი საჯარო მოხელეების 16% სრულად ან ნაწილობრივ ეთანხმებოდა მოსაზრებას, რომ ქალები, რომლებსაც სექსუალურად ავიწროებენ, თავადვე იწვევენ დამნაშავეებს. გამოკითხულთა დაახლოებით ნახევარი (53%) კი არ დაეთანხმა მოსაზრებას, რომ მიმზიდველი ქალები მზად უნდა იყვნენ მათ მიმართ სექსუალური ინტერესის გამომხატველი ქცევებისთვის, თითქმის იგივე წილი (48%) არ დაეთანხმა მსგავს მოსაზრებას კაცების შესახებაც.
როგორც ანგარიშის ავტორები აღნიშნავენ, საჯარო მოხელეები სექსიზმის სკალაზე საკმაოდ დაბალ ქულას აგროვებენ, თუმცა მიუხედავად ამისა, საჯარო მოხელეებს შორის ფართოდ არის გავრცელებულია სექსისტური მიდგომები, რომლებიც შემწყნარებელია სექსუალურ შევიწროების მიმართ:
"რესპონდენტების თითქმის მესამედი (31%) ეთანხმება იმას, რომ მიმზიდველი ქალები უნდა მოელოდონ სამუშაო ადგილზე მათ მიმართ განხორციელებულ სექსუალური ხასიათის ყურადღებას/ქცევას, ხოლო ყოველი მეხუთე რესპონდენტი იზიარებს აზრს იმის შესახებ, რომ ქალები ხშირად მიზანმიმართულად იწვევენ ინტერესს მათ ხელმძღვანელში, რათა გაიუმჯობესონ სამუშაო მდგომარეობა", — ვკითხულობთ კვლევის მიგნებებში.
ამასთან, კვლევის როგოც რაოდენობრივი, ისე თვისებრივი ნაწილი აჩვენებს, რომ საჯარო სამსახურში უფრო გავრცელებულია ვერბალური და არავერბალური ფორმების სექსუალური შევიწროება, ვიდრე პირადი სივრცის ფიზიკური დარღვევა. დოკუმენტის მკიხედვით, კვლევის თვისებრივი კომპონენტის რესპონდენტებმა აღნიშნეს, რომ უხამსი კომენტარები, ხუმრობა, კომპლიმენტები და სექსუალური ხასიათის კითხვები, მოკლეტექსტური შეტყობინებები, მიშტერება, შეუფერებელი და სექსუალური ხასიათის ფიზიკური შეხება, განმეორებით დაპატიჟება პაემანზე, ასევე არასასურველი ფლირტი, სექსუალური შევიწროების ის ფორმებია, რომელთა გამოცდაც საჯარო მოხელეებს ხშირად უწევთ.
ავტორები მიუთითებენ, რომ სექსუალური შევიწროების ალბათობა იზრდება ნაკლებად ფორმალურ გარემოში, როგორიცაა მივლინებები, თანამშრომელთა გუნდურობის ამაღლების ღონისძიებები და კორპორატიული წვეულებები.
"ექსპერტებმა და საჯარო სამსახურის წარმომადგენლებმა ინტერვიუებისას აღნიშნეს, რომ ისეთ სამუშაო ადგილებზე, სადაც უმრავლესობას კაცები წარმოადგენენ, მაგალითად, როგორიცაა ძალოვანი უწყებები, სექსუალური შევიწროების რისკი უფრო მაღალია. სექსუალური შევიწროების საფრთხეები ნაკლებია ისეთ დაწესებულებებში, სადაც ხელმძღვანელ პოზიციებს ქალები იკავებენ", — ნათქვამია დოკუმენტში.
რაც შეეხება სექსუალური შევიწროების განმახროციელებელ პირებს, ანგარიშის მიხედვით, თვისებრივი კომპონენტის რესპონდენტების შემხთვებაში უმეტესი შემავიწროებელი ხელმძღვანელი პირია და ხშირად კაცი, ხოლო სექსუალური შევიწროების სამიზნე, როგორც წესი კარგი გარეგნობის, კარგად ჩაცმული ახალგაზრდა ან განქორწინებული ქალები, რომლებსაც საჯარო სამსახურში დაბალი პოზიცია უკავიათ, მაგალითად, არიან სპეციალისტები, მდივნები და სტაჟიორები.
"ონლაინ გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა 74%-მა, ვისაც სექსუალური შევიწროება გამოუცდია, მოძალადედ კაცი თანამშრომელი დაასახელა. ქალი მსხვერპლების უმეტესობის შემთხვევაში (91%) მოძალადე იყო კაცი. მათმა უმრავლესობამ (56%), ვინც სექსუალური შევიწროება ბოლო 12 თვის განმავლობაში გამოსცადა, აღნიშნა, რომ ბოლო ინციდენტის დროს, ადამიანი, რომელმაც სექსუალურად შეავიწროვა, მსხვერპლზე ასაკით უფროსი იყო", — აღნიშნულია კვლევაში.
ამასთან, ანგარიშის მიხედვით, იმ რესპონდენტთა ერთმა მეოთხედმა, რომლებსაც სექსუალური შევიწროება გამოუცდიათ, არჩია, არ დაეფიქსირებინა დამნაშავესთან საკუთარი ურთიერთმიმართება, დანარჩენი რესპონდენტების დიდმა ნაწილმა კი (დაახლოებით 40%-მა) სამუშაო ადგილის მენეჯერი ან ხელმძღვანელი დაასახელა პირად, რომელიც ბოლო შემთხვევის დროს სექსუალურად ავიწროებდა.
შედეგებით ირკვევა ისიც, რომ სექსუალური შევიწროების შესახებ შესაბამისი პირისა თუ უწყებისთვის ოფიციალურად მსხვერპლების მხოლოდ 10%-ს უცნობებია, კერძოდ, გამოკითხულებს მიაჩნიათ, რომ თუ სექსუალური შევიწროების შესახებ განაცხადებენ, ეს მათ კარიერაზე ნეგატიურად აისახება.
"გამოკითხვაში მონაწილე რესპონდენტთა 34% ეთანხმება აზრს, რომ არსებობს რისკი — ვინც სექსუალური შევიწროების შესახებ განაცხადებს, კოლეგები ცუდად დაუწყებენ ყურებას, ხოლო 24%-ის აზრით, სექსუალური შევიწროების შესახებ შეტყობინებას სამუშაო ადგილზე მტრული გარემოს შექმნა მოჰყვება", — ვკითხულობთ დოკუმენტში.
რეკომენდაციების სახით, კვლევის ავტორები რამდენიმე პუნქტს გამოყოფენ, მათ შორის:
- რეკომენდებულია საჯარო სამსახურში სექსუალური შევიწროების პრევენციისა და მასზე რეაგირების შიდა მექანიზმების დანერგვა;
- საჯარო უწყებებმა უნდა განიხილონ სექსუალური შევიწროების შესახებ საჯარო მოხელეებისთვის რეგულარული და, თუკი ეს შესაძლებელია, სავალდებულო ტრენინგების ჩატარება სამუშაო ადგილზე სექსუალური შევიწროების ფენომენის, კანონმდებლობის, რეაგირების არსებული მექანიზმებისა და შედეგების შესახებ მათი ინფორმირების უზრუნველსაყოფად;
- საჯარო უწყებებმა უნდა უზრუნველყონ, რომ მაღალი რანგის თანამდებობის პირებს სექსუალური შევიწროების საკითხების მიმართ ჰქონდეთ მაღალი მგრძნობელობა;
- მნიშვნელოვანია, რომ მაღალი რანგის თანამდებობის პირების მიერ მოხდეს მაგალითის მიცემა და საჯარო სამსახურში სექსუალური შევიწროების მიმართ ნულოვანი ტოლერანტობის პოლიტიკის წახალისება.
კვლევაში გამოყენებულია რაოდენობრივი და თვისებრივი კვლევის მეთოდების კომბინაცია. 2020 წლის დეკემბრის შუა რიცხვებიდან 2021 წლის თებერვლის დასაწყისამდე პერიოდში ჩატარდა ონლაინ გამოკითხვა, რომელშიც 461 საჯარო მოხელე მონაწილეობდა. ამასთან, ნახევრად სტრუქტურირებული სიღრმისეული ინტერვიუს ფორმით გამოიკითხა ონლაინ გამოკითხვის შედეგად შერჩეული 35 საჯარო მოხელე, ასევე მთავრობისა და სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების წარმომადგენლები.
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვასააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს სააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს! ოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს!
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვავახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება ვახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვარა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა რა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა
-
გადახედვაოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2 ოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
-
გადახედვაოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI ოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI
-
გადახედვასადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა სადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა
-
გადახედვაპარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა პარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა
-
გადახედვამოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით მოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით
-
გადახედვაევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე ევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე
-
გადახედვაპარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა პარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა
-
გადახედვავენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს ვენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს
-
გადახედვაDRI-ის შეფასებით, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციაზე, ყველა დაკავებულზე ფიზიკურად იძალადეს DRI-ის შეფასებით, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციაზე, ყველა დაკავებულზე ფიზიკურად იძალადეს
კომენტარები