რატომ ამბობენ იაპონელები სექსზე უარს?
იაპონიაში ახალგაზრდები, განსაკუთრებით კი კაცები, სიყვარულის ხორციელ გამოხატულებას თავს არიდებენ და ამ მხრივ ისინი სულაც არ არიან გამონაკლისები.
როლანდ კელტსი ნახევრად იაპონელი და ნახევრად ამერიკული წარმოშობის მწერალი, ლექტორი და ჟურნალისტია. ის ყოველი წლის ერთ ნაწილს ტოკიოში, მეორეს კი ნიუ-იორკში ატარებს და ხშირად სხვადასხვა ნაშრომს, სტატიასა თუ წიგნს აქვეყნებს იაპონურ კულტურასა და საზოგადოებაზე. ამჯერად ის იაპონელი ახალგაზრდების სექსუალური ცხოვრების თავისებურებებით დაინტერესდა.
ტოკიოს ერთ-ერთი ყველაზე თავლწარმტაცი პარკის, იოიოგის ტერიტორია დაპყრობილი აქვთ მომხიბვლელ ახალგაზრდებს: აყვავებული საკურას ქვეშ გოგოებსა და ბიჭებს გარშემო ულაგიათ ღვინისა თუ ადგილობრივი სასმლის, საკესა და შოჩუს ბოთლები, ლუდით სავსე ყუთები და სწრაფი კვების პროდუქტებით გამოტენილი პოლიეთილენის პარკები. სანამ ისინი სვამენ, თამაშობენ და ერთმანეთის სმარტფონებში თვალს აპარებენ, საკურას კვირტები იშლება და ყვავილთა ფოთლები ძირს ცვივა.
ჰანამი ტრადიციული იაპონური გართობის საშუალებაა და ყოველ გაზაფხულს ყვავილების მშვენიერებით ტკბობას გულისხობს. ეს საუკუნოვანი რიტუალია, რომელიც სიცოცხლის ხანმოკლეობისა და სილამაზის ეროვნულ სიმბოლოდ ითვლება. როცა ახლა სწორედ ამ პროცესს ვესწრები და დამთვალიერებლების ვარდისფრად შეფაკლულ სახეებს ვუყურებ, ძალაუნებურად ვფიქრობ: აქვთ კი მათ რაიმე სახის ინტიმური ურთიერთობა ან, საერთოდ, ადარდებთ ეს საკითხი?
მასმედიაში გავრცელებული წარმოდგენები უსექსო იაპონიაზე სინამდვილეს მოკლებული სულაც არ არის: შობადობის მაჩვენებელი შემცირებულია, მოსახლეობაში ასაკოვანი ადამიანების წილი კი გამუდმებით იზრდება. ყველაზე უიმედო პროგნოზებით, მომავალში იაპონია იპონელებისგან დაიცლება. ერის ამჟამინდელ მდგომარეობას კიდევ უფრო აუარესებს ერთი პარადოქსი: იაპონიის კულტურული ხატი დანარჩენი მსოფლიოსთვის მჭიდროდაა დაკავშირებული ისეთ ეროტიკულ გამოსახულებებთან, როგორებიცაა მეჩვიდმეტე საუკუნეში ხეზე შესრულებული ნახატები, რომელთაც შუნგა ეწოდებათ, და თანამედროვე პორნოგრაფიული მანგა და ანიმე. ერთი სიტყვით, იაპონელების სექსუალური ცხოვრების შესახებ ბევრს საუბრობენ, მაგრამ რეალობაში ის თვალსა და ხელს შუა ქრება.
The Guardian-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში და BBC-ის დოკუმენტურ ფილმშიც - არავითარი სექსი, ჩვენ იაპონელები ვართ - ხაზგასმითაა აღნიშნული, რომ ფენომენი, სახელად სეკკუსუ-ბანარე, რაც სექსისგან გადნგომას ნიშნავს, მხოლოდ იაპონიის პრობლემა არ არის.
აშშ-ში, დიდ ბრიტანეთსა და გერმანიაში ჩატარებული ბოლო კვლევები გვაჩვენებს, რომ ამ ქვეყნებშიც ვხვდებით ახალგაზრდებში სექსუალური სურვილების ჩახშობის ტენდენციას, გადადებულ ქორწინებებსა და შობადობის შემცირებულ მაჩვენებლებს. გაუარესებული ეკონომიკური შესაძლებლობები და ფინანსური არასტაბილურობა პირდაპირ მოქმედებს ფიზიკური სურვილების შესუსტებაზე. ამასთან, პორნოგრაფიასა და სიმულაციურ თამაშებზე მარტივი ხელმისაწვდომობა, ენერგიასთან ერთად, დროსა და ფულსაც გართმევს, ეს კი ის სამი კომპონენტია, რომელიც ფიზიკურ ლტოლვას საწვავით ამარაგებს. მიუხედავად საზოგადოებაში მათი აქტიური სტატუსისა, ამგვარ პასიურობაში, პირველ რიგში, კაცები არიან შემჩნეულები.
იაპონიაში უმანკო, სექსისადმი გულგრილ კაცებს დამამცირებელი იარლიყები აქვთ მიკრული. ისინი ხშირად მოიხსენიებიან ისეთი ტერმინებით, როგორებიცაა შოშოკუ დანში (პასიური ბალახისმჭამელი), ოტაკუ (ასოციალური გიკი) და, ყველაზე შეურაცხმყოფელი, ჰიკიკომორი (მშობლების სახლში და მათ ხარჯზე ჩაკეტილად მცხოვრები). საუკეთესო შემთხვევაში, ისინი წარმოჩენილნი არიან გულჩათხრობილ მარტოსულებად, რომლებიც მეორე მსოფლიო ომის მერე იაპონიაში დაწყებული ეკონომიკური აღზევების პერიოდში გაიზარდნენ. მათ ერთადერთ დადებით თვისებად რაინდული ჩვევების ის ზედაპირული გამოვლინებები მიიჩნევა, რაც 2005 წლის პოპულარულ ეროვნულ ფილმ Train Man-ში შექმნილ სტრეოტიპს ემყარება. უარეს შემთხვევაში კი, ისინი ქვეყნის დამამცირებელი უსარგებლობის უიმედო სიმპტომები არიან: ჩინეთი აღზევდა, ამერიკაც წინ მიდის, იაპონია კი უკან დარჩა.
იაპონიის უმანკოების კრიზისზე ტოკიოს უნივერსიტეტის მიერ ჩატარებული ბოლო კვლევა ყურადღებას ფინანსურ, რეგიონულ და კონკრეტულ თაობასთან დაკავშირებულ მონაცემებზე ამახვილებს. შედეგებში მოულოდნელი არაფერია: იმ კაცების უმეტესობა, ვისაც სექსი არ აქვს, - ასეთი კი, 2015 წლის მონაცემებით, ყოველი მეოთხე ახალგაზრდაა, - ამასთან, არც სარფიანადაა დასაქმებული. ისინი ან უმუშევრები არიან, ან ნახევარგანაკვეთზე მუშაობენ და პატარა ქალაქებში, გარეუბნებსა თუ სოფლებში ცხოვრობენ.
ფინანსური მდგომარეობა და საცხოვრებელი ადგილი ქალებისთვის მნიშვნელოვანია, ამ კაცებს კი არც ერთი აქვთ და არც - მეორე (ამ საკითხზე იაპონელი ჰომოსექსუალი წყვილების შესახებ მონაცემები ჯერ არ მოიპოვება).
ამ ამბავში გასაოცარი იმ იაპონელი ახალგაზრდების მზარდი რაოდენობაა, რომლებსაც ოცდაათ წლამდე ჰქონდათ სექსუალური ცხოვრება, შემდეგ კი პარტნიორის ძიების ინტერესი მთლიანად დაკარგეს. ამ საკითხზე ჩატარებული კვლევის თანაავტორმა, დოქტორმა პიტერ უედამ განაცხადა, რომ ამ შემთხვევაში, შესაძლოა, კულტურული ნორმები თამაშობდეს დიდ როლს.
"იაპონური საზოგადოება დიდად მონდომებული აღარ არის, რომ შენს დაქორწინებაზე იზრუნოს. მეორე ნახევრის პოვნა სულ მეტად ხდება პირადი პასუხისმგებლობა", - ამბობს დოქტორი უედა.
იაპონია საქვეყნოდ ცნობილია თავისი კოლექტიური საზოგადოებით: აქ ჯგუფური ჰარმონია პრიორიტიზირებულია. სრული დამოუკიდებლობა და სხვებისგან გამოყოფა კი შეიძლება სარისკოც აღმოჩნდეს. ასევე, დიდი ხანია, საჯაროდ სიყვარულის გამოხატვაც მიუღებლად ითვლება. ერთმანეთზე ხელის ჩაჭიდება დასაშვებია, მაგრამ არც ეს არის გავრცელებული ჩვევა. დასავლურ ცივილიზაციასთან იაპონიის პირველი კონტაქტიდან მოყოლებული, ხელის ჩამორთმევა მისალმების კულტურულად უცხო ფორმად აღიქმება: ეს არაჰიგიენურად მიჩნეული, უცნაური და მხოლოდ უცხოელებისთვის განკუთვნილი ჟესტია. იაპონიაში თავის დახრით უნდა მიესალმო და დისტანცია შეინარჩუნო. სიტყვის, აიშიტერუ, თქმაც კი, - რაც იაპონურად მე შენ მიყვარხარ-ს ნიშნავს, - ფაქტობრივად, აკრძალულია და მას, უმეტესად, ხუმრობით თუ იტყვიან. ამის ნაცვლად, შეგიძლია თქვა, სუკი - მე შენ მომწონხარ... ძალიან.
ამ ყველაფრის გათვალისწინებით, იაპონია შემაშინებელ სურათს ხატავს ჩვენი უსექსო მომავლის, სადაც მიწაზე ჩამოცვენილი საკურას ფოთლების მსგავსად ჭკნება ფიზიკური კონტაქტისა და ინტიმური ურთიერთობის სურვილი.
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
კომენტარები