ბანანი გადაშენების საფრთხის წინაშე — ფუზარიუმმა სამხრეთ ამერიკას მიაღწია
1990-იან წლებში სოკო ფუზარიუმის ერთ-ერთმა შტამმა, კერძოდ TR4-მა აზიაში, ავსტრალიაში, აფრიკასა და შუა აღმოსავლეთში ბანანის პლანტაციების უზარმაზარი რაოდენობას გაანადგურა და მილიონობით დოლარის ზარალი გამოიწვია.
ამ დრომდე, TR4 ამერიკის კონტინენტებზე არასდროს დაფიქსირებულა. 8 აგვისტოს კოლუმბიის სოფლის-მეურნეობის ინსტიტუტმა გაავრცელა განცხადება, რომელშიც ნათქვამია, რომ სოკო ფუზარიუმი სამხრეთ ამერიკის სანაპიროებზე უკვე ფიქსირდება.
გამოქვეყნებული განცხადების მიხედვით, ლაბორატორიულმა ტესტებმა TR4-ს არსებობა კოლუმბიაში, გუახირის ნახევარკუნძულზე, ჯამში 175 ჰექტარ ფართობზე დაადასტურა.
ადგილობრივმა მთავრობამ ნახევარკუნძულზე სოკოს გავრცელების შეზღუდვის მიზნით საგანგებო მდგომარეობა გამოაცხადა.
კოლუმბიის სოფლის-მეურნეობის ინსტიტუტი ფუზარიუმთან საბრძოლველად პრევენციულ ღონისძიებებს იწყებს. აეროპორტებში, საზღვარზე და საზღვაო პორტებში სანიტარული კონტროლი გამკაცრდება. დაიწყება პლანტაციების რეგულარული შემოწმება, როგორც თვითმფრინავებით, ისევე მიწაზე. ბანანის პატარა მწარმოებლებს კი ბიოუსაფრთხოების სისტემების დანერგვის მიზნით დაფინანსება გაეზრდებათ.
ჯერჯერობით უცნობია, საკმარისი იქნება თუ არა ეს ზომები TR4-ის შესაჩერებლად. TR4-ის სპორები ნიადაგში ათწლეულები ძლებს. ფუზარიუმის გავრცელების შეჩერება ყველა დაინფიცირებული მცენარის განადგურებისა და პლანტაციების დახურვის გარეშე შეუძლებელია.
ამჟამად არ არსებობს არც ერთი პრეპარატი, რომელიც TR4-ის მიმართ ეფექტურობას ავლენს.
"TR4-ის დაფიქსირება ნიშნავს, რომ უკვე ძალიან დაგვიანებულია. დიდი ალბათობით, პათოგენი უკვე იმაზე ფართოდაა გავრცელებული, ვიდრე გვგონია", — აცხადებს ვაგენინგენის უნივერსიტეტის ფიტოპათოლოგი გერტ კემა.
სწორედ სამხრეთ ამერიკაში მდებარეობს მსოფლიოში ბანანის ხუთი ყველაზე მსხვილი ექსპორტიორი. ასევე ამ რეგიონშია აშშ-ს 10 ყველაზე მსხვილი მომმარაგებელიც. ამის გამო რეგიონში TR4-ის გავრცელებას, შესაძლოა, კატასტროფული შედეგები მოჰყვეს.
გარდა ამისა, TR4 მილიონობით ადგილობრივს უკიდურეს პრობლემებს შეუქმნის, რადგან მათი უმეტესი ნაწილი მთავარ საკვებად ბანანს იყენებს.
მეცნიერებს ამერიკის კონტინენტებზე TR4-ის გამოჩენის შესაძლებლობა დიდი ხანია აშინებთ.
აღსანიშნავია, რომ "ბანანის კატასტროფა" მსოფლიომ ერთხელ უკვე გამოიარა. 1960-იან წლებში ლათინურ ამერიკაში ფუზარიუმის (პანამას დაავადება ერთ-ერთი შტამი გავრცელდა, რამაც პლანტაციების უმეტესი ნაწილი გაანადგურა. ამ დროს კაცობრიობა საკვებად ბანანის ერთ-ერთ ჯიშს, კერძოდ გროს მიშელს იყენებდა. გროს მიშელის პლანტაციების განადგურების შემდეგ ფერმერები ბანანის ახალი ჯიშის, პანამას დაავადების მიმართ რეზისტენტული კავენდიშის გამოყენებაზე გადავიდნენ, რომელიც, როგორც ცნობილია, ნაკლებად ტკბილია.
ამჟამად მსოფლიოში ექსპორტირებული ბანანის 99 პროცენტი კავენდიშის ტიპს მიეკუთვნება. აღსანიშნავია, რომ კავენდიშს ამჟამად გავრცელებული TR4-ის შტამისთვის წინააღმდეგობის გაწევა არ შეუძლია.
ამჟამად კი კაცობრიობას არ აქვს ბანანის მომდევნო ჯიში, რომელიც, საჭიროების შემთხვევაში, კავენდიშს ჩაანაცვლებს, ისე, როგორც ეს გროს მიშელის შემთხვევაში მოხდა.
არსებობს ბანანის განსხვავებული ჯიშები, რომლებიც TR4-ის მიმართ რეზისტენტულია, მაგრამ ეს ჯიშები ჩვენთვის ცნობილი ბანანისგან ფორმით, ფერითა და გემოვნური თვისებებითაც განსხვავდებიან.
კავენდიშის განადურების შემთხვევაში, მისაღები იქნება თუ არა კაცობრიობისთვის ახალი, განსხვავებული გემოს ბანანი, ჯერჯერობით გაურკვეველია.
-
-
გადახედვა"დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება "დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება
-
გადახედვაშსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს შსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს
-
გადახედვასია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ სია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ
-
გადახედვადეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ დეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ
-
გადახედვაპარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო პარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვარა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ რა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ
-
გადახედვა9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული 9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული
-
გადახედვაროგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა როგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა
-
გადახედვაშსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები" შსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები"
-
გადახედვაროგორ დავეხმაროთ მიუსაფარ ცხოველებს აქციაზე წიწაკის სპრეის და გაზის გაშვებისას როგორ დავეხმაროთ მიუსაფარ ცხოველებს აქციაზე წიწაკის სპრეის და გაზის გაშვებისას
-
გადახედვაროგორ დავიცვათ თავი ცრემლსადენი გაზისგან — რეკომენდაციები როგორ დავიცვათ თავი ცრემლსადენი გაზისგან — რეკომენდაციები
-
გადახედვაპარლამენტის ეზოში სპეცრაზმისა და საპოლიციო ძალების მობილიზებაა, შენობის ირგვლივ კი მოქალაქეები აქციისთვის ემზადებიან პარლამენტის ეზოში სპეცრაზმისა და საპოლიციო ძალების მობილიზებაა, შენობის ირგვლივ კი მოქალაქეები აქციისთვის ემზადებიან
-
გადახედვაშოთა არველაძე: გაიწვიეთ უკან ეს კანონი, მოუხადეთ ბოდიში დაზარალებულებს და მიეცით ქვეყანას ნორმალურად ცხოვრების შესაძლებლობა შოთა არველაძე: გაიწვიეთ უკან ეს კანონი, მოუხადეთ ბოდიში დაზარალებულებს და მიეცით ქვეყანას ნორმალურად ცხოვრების შესაძლებლობა
-
გადახედვასახალხო დამცველი შსს-ს მოუწოდებს, "არ გაიმეოროს ის, რაც ჩვენ გუშინ ვიხილეთ" სახალხო დამცველი შსს-ს მოუწოდებს, "არ გაიმეოროს ის, რაც ჩვენ გუშინ ვიხილეთ"
-
გადახედვაგაფართოების შესახებ მოლაპარაკებების საკითხებში ევროკომისიის გენერალური დირექტორი კობახიძეს შეხვდა გაფართოების შესახებ მოლაპარაკებების საკითხებში ევროკომისიის გენერალური დირექტორი კობახიძეს შეხვდა
-
გადახედვამრცხვენია და დარწმუნებული ვარ არა მხოლოდ მე, რომ შენს გვერდით ვითამაშე 10 წელი — ალადაშვილის მიმართვა კალაძეს მრცხვენია და დარწმუნებული ვარ არა მხოლოდ მე, რომ შენს გვერდით ვითამაშე 10 წელი — ალადაშვილის მიმართვა კალაძეს
-
გადახედვათუ დაგაკავეს, ეს რჩევები აუცილებლად გაითვალისწინეთ — ედუარდ მარიკაშვილი თუ დაგაკავეს, ეს რჩევები აუცილებლად გაითვალისწინეთ — ედუარდ მარიკაშვილი
-
გადახედვაEPP: დროა, სანქციები დაუწესდეს ივანიშვილს და ყველას, ვინც მას ეხმარება საქართველოს დემოკრატიის ნგრევაში EPP: დროა, სანქციები დაუწესდეს ივანიშვილს და ყველას, ვინც მას ეხმარება საქართველოს დემოკრატიის ნგრევაში
-
გადახედვახაბეიშვილი: ხარებას დაჯგუფება მცემდა. იძახდნენ, მოკალით და მერე თქვით, თავი დაარტყაო ხაბეიშვილი: ხარებას დაჯგუფება მცემდა. იძახდნენ, მოკალით და მერე თქვით, თავი დაარტყაო
-
გადახედვაგიორგი გიგაშვილი: TV Imedi — ძალიან მრცხვენია ამ არხთან ჩემი წარსულის არსებობა გიორგი გიგაშვილი: TV Imedi — ძალიან მრცხვენია ამ არხთან ჩემი წარსულის არსებობა
კომენტარები