იცავს თუ არა თევზის ქონი გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან?
თევზის ქონის ყვითელი აბები ბევრ ჩვენგანს დაულევია. მსოფლიოს მასშტაბით მილიონობით ადამიანი მათ დღემდე რეგულარულად მოიხმარს. ბოლო პერიოდში ამ პრეპარატის ეფექტურობის შესახებ მსჯელობა აქტიურად მიმდინარეობს.
2011 წლიდან მოყოლებული აშშ-ში გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით სიკვდილიანობის მაჩვენებელი, წინა წლებთან შედარებით, დრამატულად იზრდება. ინსულტი, მიოკარდიუმის ინფარქტი და გულ-სისხლძარღვთა სხვა პათოლოგიები პაციენტთა ცხოვრების ხარისხს მნიშვნელოვნად აუარესებს. ბოლო მონაცემებით, აშშ-ში ამ მიზეზით ყოველ 38 წამში 1 ადამიანი კვდება.
ამგვარი სტატისტიკა იმიტომ არის საგანგაშო, რომ აშშ-ში მცხოვრები 19 მილიონი ადამიანი რეგულარულად მოიხმარს თევზის ქონის პროდუქტს (იგივე ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავების კომპლექსს) საკვები დანამატების სახით გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან თავდასაცავად. ამ მოსაზრებას კი სამეცნიერო საფუძველი არ გააჩნია. თევზის ქონის შემცველ საკვებ დანამატებზე ჩატარებული არცერთი კვლევა მათ ეფექტურობას არ ადასტურებს.
თევზის ქონის სარგებლიანობის შესახებ ინფორმაცია იმდენად მასობრივად ტრიალებს საზოგადოებაში, რომ მისი ეფექტურობის შესახებ კითხვები არც კი ჩნდებოდა. რეალურად, ამგვარ დამოკიდებულებას სამეცნიერო საფუძველი არ გააჩნია. ათწლეულების შემდეგაც კი, მოსაზრება, რომ "თევზის ქონი შეიძლება ეფექტური იყოს" ერთ რამეზე მიუთითებს — იგი არაეფექტურია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების წინააღმდეგ ბრძოლაში და მასში გადახდილი თანხა უბრალოდ დაკარგულია.
2019 წლის 9 ივლისს ცხიმოვანი მჟავების კომპლექსის შესახებ კვლევა ჟურნალში Annals of Internal Medicine გამოქვეყნდა. ნაშრომში დეტალურად იყო გაანალიზებული გულ-სისხლძარღვთა დაავადების წინააღმდეგ გამოყენებული 24 საკვები დანამატი და დიეტა. კვლევის ავტორებმა თავი მოუყარეს 9 სისტემურ მიმოხილვას და 4 რანდომიზირებულ- კონტროლირებულ კვლევას, რამაც საბოლოოდ საკუთარ თავში გააერთიანა 277 მცირე კვლევა და ჯამში შეაგროვა 992 129 ადამიანის მონაცემები. ამგვარი უზარმაზარი მოცულობის სამუშაოს ჩატარების შემდგომ მიღებულ პასუხი შემდეგნაირად ჟღერს: ომეგა-3 პროდუქციის ეფექტურობა მცირედ სარწმუნოა მიოკარდიუმის ინფარქტის ან გულის კორონარული დაავადებების რისკების შემცირებაში.
აშშ-ს საკვებისა და წამლების ადმინისტრაცია (FDA) სამკურნალო მედიკამენტებისგან განსხვავებით, საკვებ დანამატებს არ ამოწმებს. შესაბამისად, მათ არც მოეთხოვებათ რაიმე სახის ეფექტურობა სხვადასხვა სახის პათოლოგიასთან ბრძოლაში. ეს შესაძლოა დამაბნეველად ჟღერდეს: თევზის ქონზე დამზადებულ დანამატებს მომხმარებელი სწორედაც ამ მიზეზით ყიდულობს. რეალურად კი მათ არანაირი გავლენა არ გააჩნიათ ამ დაავადებებზე.
ამას გარდა სხვა კვლევებით ვლინდება, რომ ზოგიერთი დანამატი იმაზე გაცილებით ცოტა ცხიმოვან მჟავებს შეიცავს, ვიდრე ეს შეფუთვაზეა მითითებული. ასევე განსხვავებულია მათი ზოგადი შემადგენლობა და ხარისხი.
კვლევის ეს შედეგები გასაკვირი აღმოჩნდა ექიმებისთვისაც. ერთ-ერთი გამოკითხვით დადგინდა, რომ ექიმთა და ფარმაცევტთა უმრავლესობას ომეგა-3 პროდუქტები FDA-ს მიერ დამტკიცებული ეგონა. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ კრიტიკული მიდგომის გარეშე მცდარი შეხედულების მრავალგზის გამეორება ხალხს მის სიმართლეში აჯერებს.
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების შესამცირებლად, რისკ-ფაქტორების სწორად გასაანალიზებლად და შემდგომი ნაბიჯების ეფექტურად დასაგეგმად ექიმები და პაციენტები მტკიცებულებაზე დაფუძნებული კვლევებით უნდა სარგებლობდნენ.
-
გადახედვასაპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას საპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას
-
გადახედვარამდენიმე სიმართლე, რისთვისაც თვალის გასწორება მოგიწევთ თქვენი პარპაშის დასრულებამდე — ჯაფარიძე ოცნებას რამდენიმე სიმართლე, რისთვისაც თვალის გასწორება მოგიწევთ თქვენი პარპაშის დასრულებამდე — ჯაფარიძე ოცნებას
-
გადახედვაპარლამენტმა გააუქმა პლენარული სხდომა, გაუქმებულია საგარეო საქმეთა მინისტრის მოხსენებაც — რა ხდება პარლამენტმა გააუქმა პლენარული სხდომა, გაუქმებულია საგარეო საქმეთა მინისტრის მოხსენებაც — რა ხდება
-
გადახედვარა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე რა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე
-
გადახედვააქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო აქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო
-
გადახედვამოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია მოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია
-
გადახედვამოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე მოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე
-
გადახედვაპარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა პარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია მამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია
-
გადახედვა"მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი "მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი
-
გადახედვაფოტოებში: აქციაზე დაშავებული მშვიდობიანი დემონსტრანტები ფოტოებში: აქციაზე დაშავებული მშვიდობიანი დემონსტრანტები
-
გადახედვაფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში ფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში
-
გადახედვავითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ ვითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ
-
გადახედვამაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე მაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე
-
გადახედვაშსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით შსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით
-
გადახედვააქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს აქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს
-
-
გადახედვამამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება მამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება
-
-
გადახედვა"დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება "დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება
-
გადახედვაშსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს შსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს
კომენტარები