როგორ მოვიგერიოთ ინტერნეტთაღლითები? — ეროვნული ბანკის საინფორმაციო ვიდეორგოლი
ყოველდღიურობაში თანამედროვეობის აღქმას ძირითადად იმ განვითარებული ტექნოლოგიების საშუალებით ვახერხებთ, რომლებიც რუტინულ პროცესებს გვიმარტივებს.
ამის მაგალითი თუნდაც ციფრული მომსახურების ყველასათვის ხელმისაწვდომობაა: ისეთი სერვისებით სარგებლობა, როგორიც, მაგალითად, საბანკო ფინანსების განკარგვაა, დღეს უკვე სახლიდან გაუსვლელადაც შესაძლებელია.
განვითარებული ტექნოლოგიების თანმდევი კომფორტისა და მოქნილობის გვერდით გვხვდება თაღლითობის სახეცვლილი ფორმებიც, იქნება ეს ფიშინგი, ჰაკერობა თუ ვირუსებისა და სხვა მავნე პროგრამების საშუალებით პირადი ინფორმაციის უკანონოდ მოპოვება. ამასთან დაკავშირებით საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა სპეციალური მიმართვა და საგანმანათლებლო ვიდეორგოლი გაავრცელა, რომელშიც მოსახლეობას ინტერნეტსივრცეში პირადი მონაცემების სათანადოდ დაცვისკენ მოუწოდებენ
ამ სტატიაშიც სწორედ მსგავსი საფრთხეების წინასწარ ამოცნობის ნიშნებსა და მათგან დაცვის საშუალებების შესახებ გიამბობთ.
როგორ ამოვიცნოთ ინტერნეტში თაღლითური სქემა?
ნებისმიერი ოფიციალური ინტერნეტბანკი არამარტო გიმარტივებთ საბანკო სერვისებით სარგებლობას, არამედ თქვენი პირადი ინფორმაციის დაცულობის გარანტიციაა. მაშინ როგორ ახერხებენ სხვები არაკეთილსინდისიერად მოიპოვონ წვდომა თქვენს კონფიდენციალურ ინფორმაციაზე?
ამას ისინი სხვადასხვა გზით ცდილობენ: ისეთ სოციალურ ქსელებში, როგორიც ფეისბუქი ან ინსტაგრამია, ხშირად გადააწყდებით რეკლამას სხვადასხვა ძვირად ღირებული პროდუქტის მარტივად მოგების შესახებ; ან შესაძლებელია, ელექტრონულ ფოსტაზე უცხო მისამართიდან პირადი შეტყობინებაც მიიღოთ, რომელიც რაიმე ფულად ჯილდოს გპირდებათ.
მსგავსი შინაარსის შემოთავაზება აუცილებლად თაღლითობის საშიშროებაზე არ მიუთითებს, თუმცა არაკანონიერი გზით თქვენი პირადი მონაცემების მოპოვების მცდელობა შეგიძლიათ მაშინ ამოიცნოთ, თუ ასეთ შეტყობინებას თან გაურკვეველი წარმომავლობის ბმული ახლავს, რომელზე გადასვლის შემდეგაც თქვენი ინტერნეტბანკის პაროლისა და/ან სხვა პირადი ინფორმაციის გაზიარებას მოითხოვენ.
დაიმახსოვრეთ: მსგავსი პირადი მონაცემები კონფიდენციალურია და მასთან წვდომა მხოლოდ ანგარიშის მფლობელ პირს უნდა ჰქონდეს!
მსგავსი არასანდო ონლაინ შეტყობინებების ამოცნობა კიდევ შემდეგი ნიშნების საშუალებით შეგიძლიათ:
- ძირითიდად მაცდური შეტყობინებების ავტორი ვებგვერდების მისამართები საეჭვო წარმოშობისაა — ინტერნეტში მათ შესახებ ინფორმაციის გადამოწმებისას სანდო წყაროს ვერ იპოვით;
- ასევე შესაძლებელია, ისინი აყალბებდნენ რომელიმე ცნობილი კომპანიის ბრენდულ სახელწოდებასაც — თაღლითები ცდილობენ სანდო და ცნობილი კომპანიების გაყალბებული, მცირედით განსხვავებული სახელწოდებით სავარაუდო მსხვერპლი შეცდომაში შეიყვანონ;
- მათ მიერ დაპირებული სარგებელი მეტისმეტად არარეალური და მაქსიმალურად გაზვიადებულია, მაგ: დააჭირეთ ღილაკს და გახდით მილიონერი!
რა მოხდება თუ ონლაინთაღლითობის მსხვერპლი გახდებით?
სოციალურ მედიაში უბრალოდ ფოტოების თვალიერებისას ან ბოლოდროინდელი სიახლეების გაცნობისას სრულად მოულოდნელად თუ მსგავსად დაგებულ მახეში გაებმებით და დაუფიქრებლად პირად მინაცემებს საეჭვო ინტერნეტპორტალს გაუზიარებთ, მაშინ ამ თაღლითური სქემის უკან მდგომ ადამიანებს თქვენს საბანკო ანგარიშებზე სრული წვდომა ექნებათ: მათ შეეძლებათ თქვენი სახელით სესხი აიღონ ან ანგარიშზე არსებული თანხა სხვადასხვა გზით მთლიანად მიითვისონ.
როგორ ავირიდოთ თავიდან მსგავსი შემთხვევები?
თუ სოციალურ ქსელში ან ელექტრონულ ფოსტაზე გადააწყდებით მსგავს რეკლამას, რომელიც მარტივად გთავაზობთ დიდი ფინანსური სარგებლის მიღებას ან რომელიმე ძვირად ღირებული ნივთის უსასყიდლოდ გადმოცემას, კარგად დააკვირდით, სანაცვლად რას ითხოვენ თქვენგან: თუ კონკრეტულ ბმულზე გადასვლასა და თქვენს საბანკო ანგარიშთან დაკავშირებული პირადი ინფორმაციის გაზიარება აუცილებელ მოთხოვნათა შორისაა, ამას გადაუმოწმებლად ნუ გააკეთებთ.
ასეთ შემთხვევებში დაუკავშირდით იმ ბანკის ოფიციალურ საინფორმაციო განყოფილებას წერილობით ან ცხელ ხაზზე და გადაამოწმეთ ამ შემოთავაზების ავთენტურობა.
ხოლო თუ მაინც ისე მოხდა, რომ გადამოწმების გარეშე რომელიმე საეჭვო ვებგვერდზე შეიყვანეთ თქვენი პირადი მონაცემები, მაშინვე თქვენი ინტერნეტბანკის პაროლი შეცვალეთ და დაუკავშირდით თქვენს ბანკს.
ზემოთ აღნიშნული რჩევების გათვალისწინებას სულაც არ სჭირდება დიდი ძალისხმევა. მთავარია რამდენიმე რამ, — იყავით ყურადღებით, გამოიჩინეთ სიფრთხილე, გაუფრთხილდით თქვენს საბანკო მონაცემებს და ინტერნეტთაღლითები თქვენს მოტყუებას ვერ შეძლებენ.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
კომენტარები