ღარიბ დასახლებებში დეპრესია კაცებში მეტად ვლინდება, ვიდრე ქალებში — კვლევა
დეპრესია დღეს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე ფსიქიკური აშლილობაა. შესაფერისი მკურნალობის გარეშე მას შეუძლია, ადამიანში გამოიწვიოს შფოთვა, გახადოს ის დამოკიდებული შეჩვევის გამომწვევ ნივთიერებებზე ან მიიყვანოს სუიციდამდე.
დიდი დეპრესიული აშლილობა ამ მდგომარეობის ერთ-ერთი ფორმაა, რომელსაც ახასიათებს სიამოვნების განცდის უნარის დაკარგვა ჩვენთვის საყვარელი საქმიანობების შესრულებისას. იგი ასევე იწვევს უსარგებლობის გრძნობას, ფიქრებს თვითმკვლელობაზე და ისეთ დარღვევებს, როგორიცაა ძილიანობა ან უძილობა. ეს სწორედ ის მდგომარეობაა, რომელსაც ამ სტატიაში განხილული კვლევისას აკვირდებოდნენ. შედეგად გამოიკვეთა, რომ ღარიბ რეგიონებში კაცებს უფრო ხშირად უვითარდებათ დიდი დეპრესიული აშლილობა, ვიდრე — ქალებს.
არსებობს ფაქტორები, რომლებიც ღრმა დეპრესიისადმი მიდრეკილების რისკს ზრდის. მაგალითად, ის ადამიანები მეტად არიან დეპრესიის განვითარების საფრთხის ქვეშ, რომლებსაც დაუსვეს კიბოს მსგავსი მძიმე ავადმყოფობის დიაგნოზი; რომლებიც იზრდებოდნენ ისეთ ოჯახში, სადაც მშობლები ხშირად ჩხუბობდნენ, გახდნენ ფიზიკური ან სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი ან იტანჯებიან ქრონიკული დაავადებისგან.
მაგრამ აღსანიშნავია, რომ ეს ფაქტორები უფრო ინდივიდუალურია ან ისეთ კერძო გარემოებებს ეხება, რომლებსაც ცალკეული ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე შეუძლია უარყოფითი გავლენის მოხდენა. კვლევების უმეტესობაც სწორედ ამგვარ პირად ფაქტორებზე ფოკუსირდება. თუმცა ჩვენს გონებრივ კეთილდღეობაზე ასევე მოქმედებს ზოგადი ფაქტორებიც; კერძოდ კი იმ სოციუმისთვის ნიშნეული მახასიათებლები, რომელშიც ვცხოვრობთ.
ზოგიერთი კვლევის თანახმად, დაბალშემოსავლიან დასახლებებად მიჩნეულ ადგილებში მცხოვრები ადამიანები ხშირად თავიანთ ჯანმრთელობას აფასებენ როგორც არადამაკმაყოფილებელს. მსგავს საზოგადოებებში სიცოცხლის ზედა ზღვარიც შედარებით დაბალია.
ახალი კვლევის მიზანი იყო, გაერკვია, ახდენს თუ არა ზეგავლენას დაბალშემოსავლიან სოციუმში ცხოვრება ქალებისა და კაცების ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზეც. მკვლევრების მიზანი იყო, მსგავსი კორელაცია გამოკითხულთა განათლების ხარისხისა თუ სოციალური კლასის გათვალისწინებით გამოეკვეთათ.
კვლევის შედეგები
მეცნიერებმა გამოიყენეს ბრიტანეთის ერთ-ერთი ყველაზე ხანგრძლივი კვლევითი ქსელის, EPIC-Norfolk-ის მონაცემები, რომელიც ეხება ჯანმრთელობას, ქრონიკულ დაავადებებს და ცხოვრების წესს. შედეგად, კვლევა დაეყრდნო 20 ათასზე მეტი ადამიანის მიერ შევსებულ დეტალურ კითხვარებს, რომლებშიც გამოკითხულები საკუთარი ფსიქიკური თუ ზოგადი ჯანმრთელობის სამედიცინო ისტორიის შესახებ კითხვებს სცემდნენ პასუხებს.
გამოკითხულთა საფოსტო ინდექსების მეშვეობით დადგინდა, რომელი რესპოდენტები ცხოვრობდნენ ღარიბ დასახლებებში. დასახლებისთვის დაბალშემოსავლიანის სტატუსის მინიჭებიდან ხუთი წლის თავზე მონაწილეებმა შეავსეს ფსიქო-სოციალური კითხვარი, რათა დადგენილიყო, ჰქონდათ თუ არა მათ დიდი დეპრესიული აშლილობა. სტატისტიკური კვლევის მეთოდების გამოყენებით, მეცნიერებმა სიღარიბესა და სტრესს შორის კავშირი განათლების, ჯანმრთელობის ისტორიისა და სხვა მნიშვნელოვანი ფაქტორების გათვალისწინებით შეისწავლეს.
კვლევამ აჩვენა, რომ დაბალშემოსავლიან დასახლებაში ცხოვრება ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზეგავლენას მართლაც ახდენს — ყოველ შემთხვევაში, კაცებში მაინც. კერძოდ, გამოვლინდა, რომ ყველაზე მიუსაფარ ადგილებში მცხოვრებ კაცებში დეპრესიის განვითარების საფრთხე სხვა რეგიონებში მცხოვრებ კაცებთან შედარებით 51 პროცენტით მაღალია. ხოლო ქალებში სტატისტიკური ღირებულების მქონე მსგავსი მაჩვენებელი არ გამოვლინდა.
კვლევის მიზანი ამ შედეგის უკან მდგარი მიზეზების გამორკვევა არ ყოფილა, ამიტომ გაჩენილ კითხვებზე პასუხის გასაცემად დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ამის მიუხედავად, სავარაუდო მიზეზად შეიძლება დასახელდეს ის, რომ ბრიტანეთსა და მსოფლიოს სხვა ქვეყნებშიც ოჯახის შენახვის კუთხით მთავარი პასუხისმგებლობა სწორედ კაცებს აწევთ.
ბოლოდროინდელმა კვლევამ, რომელიც შეისწავლიდა დეპრესიის რისკებს ქალებსა და კაცებში, აჩვენა, რომ სამსახურში დაკისრებული მოვალეობების შესრულებასთან და ოჯახის სათანადოდ რჩენასთან დაკავშირებული მარცხი უფრო დიდ გავლენას სწორედ კაცებზე ახდენს. ეს უკანასკნელები სამსახურთან და ფინანსებთან დაკავშირებულ სტრესულ ფაქტორებთან მიმართებით ქალებზე მეტად მგრძნობიარენი არიან.
იმავე კვლევის თანახმად, ქალებში დეპრესიის რისკს ყველაზე მეტად ურთიერთობებსა და სოციალურ სიტუაციებთან დაკავშირებული პრობლემები ზრდის. მაგალითად, ისეთი ფაქტორები, როგორებიცაა მშობლის სითბოს ნაკლებობის განცდა და ქორწინებით უკმაყოფილება, დიდ გავლენას ახდენს ქალების ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ამასთან, მართალია, დაბალშემოსავლიან დასახლებებში ქალები ნაკლებად დეპრესიულები არიან, თუმცა სხვა კვლევის მიხედვით, ისინი კაცებზე მეტად შფოთავენ. მსგავსი განსხვავებების არსებობა ცხადყოფს, რომ საცხოვრებელი გარემოს ადამიანის ჯანმრთელობაზე გავლენის გენდერული კუთხით შესწავლა ერთობ მნიშვნელოვანია.
მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ადამიანთა დიდი ნაწილი რესურსების ნაკლებობას განიცდის. მეორე მხრივ, დეპრესიაც კაცობრიობის გლობალური პრობლემაა. ცოდნა იმისა, თუ როგორ მოქმედებს ცხოვრებისეული სიდუხჭირე კაცებსა და ქალებზე, დაგვეხმარება, ვფოკუსირდეთ ფსიქიკური ჯანმრთელობის გაუმჯობესებაზე. ეს კი ერთობ მნიშვნელოვანი წინგადადგმული ნაბიჯი იქნება.
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
-
გადახედვაპოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ პოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს ბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა ბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა
-
გადახედვასაიას განცხადება გელა ნადირაძის ადგილსამყოფლის და მდგომარეობის შესახებ საიას განცხადება გელა ნადირაძის ადგილსამყოფლის და მდგომარეობის შესახებ
-
გადახედვაქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ ქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ
-
გადახედვაახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი ახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი
-
გადახედვასაჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს საჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს
-
გადახედვაახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა ახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა
-
გადახედვადანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ დანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ
-
გადახედვაღოღობერიძე: ჩვენ გავიმარჯვებთ და ამ საქართველოში იმათთვისაც იქნება ღირსეული ადგილი, ვინც დღეს, სხვადასხვა მიზეზების გამო, სხვაგვარად ფიქრობს! ღოღობერიძე: ჩვენ გავიმარჯვებთ და ამ საქართველოში იმათთვისაც იქნება ღირსეული ადგილი, ვინც დღეს, სხვადასხვა მიზეზების გამო, სხვაგვარად ფიქრობს!
-
გადახედვარუსული კანონის მოწინააღმდეგეები გმირთა მოედნის პიკეტირებას გეგმავენ — საპროტესტო აქცია ჩატარდება პარლამენტთანაც რუსული კანონის მოწინააღმდეგეები გმირთა მოედნის პიკეტირებას გეგმავენ — საპროტესტო აქცია ჩატარდება პარლამენტთანაც
-
გადახედვაკაცს, რომელმაც ლილოს მოვაჭრე შეკვეთით მოკლა, უვადო პატიმრობა შეეფარდა კაცს, რომელმაც ლილოს მოვაჭრე შეკვეთით მოკლა, უვადო პატიმრობა შეეფარდა
-
-
გადახედვასაპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას საპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას
-
-
გადახედვარამდენიმე სიმართლე, რისთვისაც თვალის გასწორება მოგიწევთ თქვენი პარპაშის დასრულებამდე — ჯაფარიძე ოცნებას რამდენიმე სიმართლე, რისთვისაც თვალის გასწორება მოგიწევთ თქვენი პარპაშის დასრულებამდე — ჯაფარიძე ოცნებას
-
გადახედვაპარლამენტმა გააუქმა პლენარული სხდომა, გაუქმებულია საგარეო საქმეთა მინისტრის მოხსენებაც — რა ხდება პარლამენტმა გააუქმა პლენარული სხდომა, გაუქმებულია საგარეო საქმეთა მინისტრის მოხსენებაც — რა ხდება
კომენტარები