შუაში ყოფნაზე
სამყაროში უთვალავი წიგნი არსებობს. მაგრამ რამდენია მათ შორის ისეთი, რომელმაც ჯადოქრობის არსებობაში დაგაეჭვა, რადგან შენს ცხოვრებაში ზუსტად იმ დროს მოახერხა მოსვლა, როცა ზუსტად ის გჭირდებოდა ყველაზე მეტად? — ძალიან ცოტა. როგორც ადამიანებთან, წიგნებთან ურთიერთობის შემთხვევაშიც სწორი დროის შერჩევა ყველაფერია.
წლებია, რაც მხატვრული ლიტერატურის კითხვა ჩემთვის სამუშაოა. ლიტერატურათმცოდნეობის დარგში მოზრდილი კვლევის ჩატარება სწორედ ამას ნიშნავს: თავად კითხვის აქტი გარკვეულ პრაგმატულობას თავისთავად მოიაზრებს. ეს, ერთი მხრივ, კი იდეალურად ჟღერს — რა სჯობს, როცა შენი საქმე ისაა, რაც სიამოვნებას გგვრის — მაგრამ, მეორე მხრივ, ეს წყევლა და ტანჯვაა; ყველაზე დახვეწილი, ტარტაროსისეული წყევლა და ტანჯა.
მეც უკვე წლებია, ამ ანტიკურ ცეცხლში ვიხრუკები: ვკითხულობ იმას, რაც ყველაზე მეტად მიყვარს და ვკითხულობ იმისთვის, რომ ჩემი კვლევა ერთი აბზაცით წინ წავწიო. ეს უცნაური პერვერსიაა: კი იღებ სიამოვნებას წიგნიდან, მაგრამ თან უსინდისოდ იყენებ მას შენი მიზნებისთვის.
ასე იყო პანდემიამდე.
და მერე სახლებში გამოვიკეტეთ. და ასოციალურებს ყველაზე მეტად გაგვიჭირდა. რადგან მეგობრები აღარ გვაგდებენ სინდისზე, რომ გარეთ გამოვიდეთ. და ის შინაგანი ხმაც, რომელიც ჩაგვჩიჩინებს, რომ ცხოვრება ჩვენ გარეშე მიდის და ეს უნდა გამოვასწოროთ, იკმინდება, რადგან ახლა ცხოვრება არავისთვის არსად არ მიდის.
და ეს ჩვენნაირებისთვის სახიფათო კომფორტია.
ცხოვრებაში სწორ დროს გაცნობილი წიგნებიც ამიტომაა რომ ვახსენე: სწორედ ახლა, ასეთ უცნაურ პერიოდში ჩემთან შემოხეტებულ წიგნზე უნდა მოგიყვეთ. ნაწილობრივ.
კიბერპანკი ერთი ახირებული ჟანრია: ის თან მომავალს უყურებს, მაგრამ თან — არც, რადგან მისი მომავალი აწმყოსეულია. ესაა ჟანრი, რომელიც ტექნოლოგიის განვითარების ყველაზე აღმაფრთოვანებელ სცენარებს ყველაზე დამთრგუნველ კონტექსტებში წარმოიდგენს, რათა გაგვაფრთხილოს, ზედმტად არ გავთამამდეთ და ტექნოლოგიურ განვითარებას საკურთხეველზე საკუთარი თავები არ შევწიროთ.
ეს ჟანრი ოცნებასა და მასზე აყოლით გამოძერწილ კოშმარს შორის სახიფათო კავშირს გვანახებს. და დღემდე ვერავინ შეძლო ამ კავშირის გარდაუვალობის ისეთი წარბშეუხრელი პირდაპირობით გადმოცემა, როგორც უილიამ გიბსონმა თავის სპროლის ტრილოგიაში.
წიგნებისეულმა იმ ჯადოქრობამაც, ზემოთ რომ ვახსენე, ჩემთვის აქ იჩინა თავი. საქმე ისაა, რომ ყოვლად აუხსნელი მიზეზების გამო აქამდე ამ ტრილოგიის მხოლოდ პირველი და მესამე ნაწილი მქონდა წაკითხული. და არასოდეს — შუა.
შუა ლიმინალური ადგილია — სივრცე, სადაც არც წარსულს ეკუთვნი და არც მომავლს; აწმყო კი, თავისთავად, წარსულისა და მომავლის გარეშე, ადამიანებისთვის, უბრალოდ, არ არსებობს. ეს პანდემიისეული ადგილია და, მართალია, დღეს ჩვენ ყველანი კოლექტიურად ვიმყოფებით აქ, მაგრამ ის ექსკლუზიურად ჩემია.
გიბსონის ტრილოგიის ეს შუა წიგნი, Count Zero, ქართულად ვერაფრით ითარგმნება, რადგან count ინგლისურად ომონიმია: ერთდროულად დათვლასაც ნიშნავს და გრაფსაც. აი, გაქართულებულად კი სიტყვები ამ თამაშს არ თამაშობენ. ესეც ტარტაროსისეული წამებაა — აზრსაც ხედავ, მნიშვნელობაც გესმის, მაგრამ მშობლიურ ენაზე მაინც ვერ იხელთებ ამ ყველაფერს.
თუმცა ჯანდაბამდეც გზა ჰქონია ამ წამებას. მთავარი აქ ისაა, რომ გიბსონის საკულტო ტრილოგიის შუა ნაწილი ჩემს ცხოვრებაში მაშინ მოვიდა, როცა ის მე ყველაზე მეტად მჭირდებოდა.
რატომ? რას გვიყვება ეს წიგნი ასეთ განსაკუთრებულს, ვინმეზე ამხელა ზეგავლენის მოხდენის შნო რომ გამოიჩინა? რომ გაიგო, რაზეა ეს რომანი, მისი წინამორბედი და შემდგომი წიგნი უნდა წაიკითხო. ისე ვერ გაიგებ. შანსი არაა. და ამაშია მისი მომხიბვლელობაც, რადგან ჩვენ იმ დროს შევხვდით ერთმანეთს, როცა შუაში ყოფნა თავისთავად ღირებულებადაა ქცეული.
პანდემია ეგზისტენციალურ კითხვებზე გაფიქრებს: ვინ ხარ? რატომ ხარ? რისთვის ხარ? და ამ ფიქრებმა, შეიძლება, ჭკუიდანაც შეგშალოს. საღი გონების შესანარჩუნებლად კი შენს თავს უნდა შეხედო, ახლა და აქ, და არა — ინფიცირებულ სამყაროს. რადგან შენი თავი არის დღეს ის ერთადერთი მყარი მოცემულობა, რომელზე ჩაჭიდებაც შესაძლებელია.
და კარგია, რომ ამ შენს თავს ჰყავს მეგობრები, რომლებიც უპანდემიო რეალობაში გარეთ გასვლას გაიძულებენ. რადგან ეს მეგობრები არსად წასულან და მალე — სამყარო ჩვეულ რიტმს რომ დაუბრუნდება — ისინი ისევ შემოგიძახებენ, ისევ გისაყვედურებენ და არ დანებდებიან იქამდე, სანამ გარეთ არ გაგიყვანენ, რომ ცხოვრება გაგაგრძელებინონ — მაშინაც კი, როცა შუას, უარაფრობას ეკუთვნი.
როცა არაფერს ეკუთვნი, ეს იმას ნიშნავს, წარსულსა და მომავალს შორის ხარ გამოკიდებული და აწმყო გამქრალია.
შუა ის ადგილია, რომელსაც მე და შენ ახლა ვეკუთვნით და რომელიც, ტანჯვასთან ერთად, თავისუფლებაცაა.
-
გადახედვარა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე რა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე
-
გადახედვააქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო აქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო
-
გადახედვაახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით ახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით
-
გადახედვამოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია მოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია
-
გადახედვამოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე მოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე
-
გადახედვაპარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა პარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია მამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია
-
გადახედვა"მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი "მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი
-
გადახედვაფოტოებში: აქციაზე დაშავებული მშვიდობიანი დემონსტრანტები ფოტოებში: აქციაზე დაშავებული მშვიდობიანი დემონსტრანტები
-
გადახედვაფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში ფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში
-
გადახედვავითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ ვითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ
-
გადახედვამაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე მაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე
-
გადახედვაშსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით შსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით
-
-
გადახედვამამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება მამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება
-
-
გადახედვა"დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება "დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება
-
გადახედვასია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ სია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ
-
გადახედვადეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ დეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ
-
გადახედვაპარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო პარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვარა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ რა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ
კომენტარები