ახლადგავრცელებულ ჩანაწერში მსოფლიოს ყველაზე დიდი ატომური ბომბის აფეთქება ჩანს
როსატომმა — რუსეთის სახელმწიფო ბირთვული ენერგიის კორპორაციამ — ცოტა ხნის წინ აქამდე უცნობი ვიდეოჩანაწერი გამოაქვეყნა, რომელშიც საბჭოთა კავშირის 1961 წლის ცარ-ბომბის ტესტირება ჩანს. ცარ-ბომბა წყალბადის ბომბია და ის ყველა დროის ყველაზე ძლიერი ბირთვული იარაღია, რომელიც კაცობრიობას შეუქმნია და დაუტესტავს.
40-წუთიან დოკუმენტურ ფილმში — რომელიც რუსულადაა, თუმცა ინგლისური სუბტიტრებიც აქვს — ბომბის ინჟინერიისა და დიზაინის დეტალებზეა საუბარი. ცხადია, ვიდეოში ის მომენტიცაა, როდესაც 1961 წლის შემოდგომაზე რუსეთის ჩრდილოეთის სუსხიან სიღრმეებში ცარ-ბომბა ააფეთქეს.
დოკუმენტური ფილმი საბჭოთა პერიოდის პროპაგანდის სტილშია გადაღებული — სამხედრო ფორმაში გამოწყობილი ბევრი გაბრაზებული კაცით, რომლებიც რუკებზე მიუთითებენ — და იმის გათვალისწინებით, რომ ის თითქმის 60 წლის წინ გადაიღეს, ჩანაწერი გასაოცრად ხარისხიანია. მისი სრულად ნახვა ქვემოთ შეგიძლიათ.
ცარ-ბომბა, რომელსაც ოფიციალურად АН602 ეწოდება, ითარგმნება, როგორც "ბომბების მეფე". მას ასევე ბევრი სხვა მეტსახელი და კოდური სახელი ჰქონია, მათ შორის "დიდი ივანი", "პროექტი 7000", JOE 111 და "კუზკას დედა" (რუსული გამოთქმა, რომელიც ბრუტალური გზით ჭკუის სწავლებას ნიშნავს). ბომბის სიმძლავრე 50 მეგატონაზე მეტს შეადგენდა, რაც ჩვეულებრივი ასაფეთქებელი საშუალებების 50 მილიონ ტონას უთანაბრდება. BBC Future-ის ცნობით, ეს 10-ჯერ უფრო ძლიერია, ვიდრე მეორე მსოფლიო ომის დროს დახარჯული მთელი სამხედრო აღჭურვილობა, და 1 500-ჯერ უფრო ძლიერი, ვიდრე ჰიროსიმასა და ნაგასაკიში ჩამოგდებული ატომური ბომბები ერთად. იხილეთ დოკუმენტური ფილმის ჩანაწერი:
1961 წლის 30 ოქტომბრის დილას ბომბი რუსეთის ჩრდილოეთში მდებარე ახალი მიწის არქიპელაგის კუნძულ ჩრდილოეთის კონცხზე ჩამოაგდეს. ბომბი იმდენად ძლიერი იყო, რომ მოუწიათ, ის თვითმფრინავიდან პარაშუტით ჩამოეგდოთ, რათა ეკიპაჟს აფეთქების არეალიდან გასასვლელად საკმარისი დრო ჰქონოდა. ამ ყველაფრის გათვალისწინებითაც კი არ არსებობდა იმის გარანტია, რომ ეკიპაჟი გადარჩებოდა.
თეთრი სინათლის უეცარი გაელვების შემდეგ ბომბმა 8 კილომეტრის სიგანის ცეცხლოვანი ბურთი წარმოქმნა, რაც საბოლოოდ 64 კილომეტრის სიმაღლის სოკოს ფორმის ღრუბლით დაგვირგვინდა.
"თვითმფრინავის ქვემოთ და შორს მდებარე ღრუბლები მძლავრმა გაელვებამ გაანათა. ლიუკის ქვეშ სინათლის ზღვა მიმოიფინა და ღრუბლებიც კი მანათობელი და გამჭვირვალე გახდა. ამ მომენტში ჩვენი თვითმფრინავი ღრუბლების ორ შრეს შორის გამოვიდა და ქვემოთ, ღიობში, გიგანტური მანათობელი ნარინჯისფერი ბურთი გამოჩნდა. ბურთი იუპიტერივით ძლევამოსილი და მედიდური იყო. ის ზემოთ მიიზლაზნებოდა, ნელა და მდუმარედ. ღრუბლების სქელი ფენა გაარღვია და კიდევ იზრდებოდა, გეგონება მთელი დედამიწის ჩაყლაპვა უნდაო. ფანტასტიკური, წარმოუდგენელი, ზებუნებრივი სანახაობა იყო.", — იხსენებს საბჭოელი ოპერატორი, რომელიც აფეთქებას შეესწრო.
დაუჯერებელია, მაგრამ ბომბი კუნძულის დასახლებული ქალაქიდან მხოლოდ 54 კილომეტრის მოშორებით ჩამოაგდეს. როგორც ცნობილია, ქალაქში არსებული ხისა და აგურის ყველა შენობა მყისიერად განადგურდა. დაშავებული ადამიანების რაოდენობა არასდროს გამხდარა ცნობილი. იმის ცნობაც კი არსებობს, რომ ნორვეგიასა და ფინეთში ფანჯრები ჩაილეწა.
ცარ-ბომბა გამოყენებისთვის ზედმეტად დიდი და არაპრაქტიკული იყო. მეტიც, აფეთქების გასაოცარი მასშტაბები ხშირად იმის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად სახელდება, რის გამოც აშშ-მ და სსრკ-მ 1963 წელს ბირთვული ტესტირებების ნაწილობრივი აკრძალვის ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი და შეთანხმდნენ, რომ ატმოსფეროში, კოსმოსსა და წყალქვეშ ატომური ბომბების ტესტირება უნდა შეწყვეტილიყო.
სამწუხაროდ, ეს შემაძრწუნებელი იარაღი ჯერ კიდევ არსებობს. 2019 წლის დასაწყისში მინიმუმ 13 865 ბირთვული ბომბი არსებობდა, რომელსაც ცხრა ქვეყანა ფლობდა: აშშ, რუსეთი, დიდი ბრიტანეთი, საფრანგეთი, ჩინეთი, ინდოეთი, პაკისტანი, ისრაელი და ჩრდილოეთ კორეა.
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
კომენტარები