პოლიტიკური ნიშნით მუქარა, ზეწოლა, მოსყიდვა — ISFED-ის წინასაარჩევნო ანგარიში
სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოების (ISFED) წინასაარჩევნო მონიტორინგის შუალედური ანგარიშის თანახმად, წინასაარჩევნო პროცესში მთელი რიგი დარღვევები და დარღვევის ნიშნები გამოიკვეთა:
- 7 შემთხვევა — პოლიტიკური ნიშნით ფიზიკური ძალადობა;
- 24 შემთხვევა — სავარაუდოდ, პოლიტიკური ნიშნით განხორციელებული ზეწოლა/მუქარა;
- 8 შემთხვევა — ამომრჩეველთა სავარაუდო მოსყიდვა;
- 1 შემთხვევა — სავარაუდოდ, პოლიტიკური ნიშნით სამსახურიდან გათავისუფლება;
- 13 შემთხვევა — ადმინისტრაციული რესურსის სავარაუდო გამოყენება;
- 8 შემთხვევა — არაუფლებამოსილი პირების საარჩევნო კამპანიაში მონაწილეობა;
- სააგიტაციო მასალების დაზიანების შემთხვევები ოცამდე მუნიციპალიტეტსა და თბილისის რაიონებში.
ორგანიზაციის შეფასებით, საანგარიშო პერიოდში, საარჩევნო გარემოს მთავარი გამოწვევა ამომრჩეველზე, აქტივისტებზე, ოპოზიციონერ პოლიტიკოსებზე განხორციელებული ზეწოლა/მუქარა/ხელის შეშლის ფაქტებია. ასევე, გამოწვევად რჩება ფიზიკური ანგარიშსწორების ფაქტები, რომელთა რაოდენობა საარჩევნო პროცესების გააქტიურებისა და არჩევნების დღის მოახლოებასთან ერთად იმატებს.
ანგარიშში ნათქვამია, რომ განსაკუთრებით შემაშფოთებელია, პირადი ცხოვრებით შანტაჟის შემთხვევები ქალი პოლიტიკოსების მიმართ. ზუგდიდში, ლელოს წევრ ქალს სამეგრელო-ზემო სვანეთის სახელმწიფო რწმუნებულის აპარატის უფროსი ლაშა გვასალია, ფეისბუქზე საჯაროდ დაემუქრა პირადი ცხოვრების ამსახველი ფაქტების გამოქვეყნებით.
ასევე, სტრატეგია აღმაშენებელის ლიდერმა, გიორგი ვაშაძემ გაავრცელა ინფორმაცია მისი გუნდის წევრი ქალის მიმართ განხორციელებული პირადი ცხოვრებით შანტაჟის შესახებ. იგი თანაგუნდელის ვინაობას მისი პერსონალური ინფორმაციის დაცვის გამო არ ასახელებს.
წინასაარჩევნო მონიტორინგის პერიოდში გამოვლენილი დარღვევები
ფიზიკური დაპირისპირება
მარნეული — სოფელ სადახლოში, ევროპული საქართველოს ერთ-ერთ აქტივისტს,
სავარაუდოდ, ტირის თოფიდან ესროლეს და ფეხში დაჭრეს. დაზარალებულს თავდამსხმელი არ დაუნახავს. ოპოზიციურ პარტიაში მომხდარს ქართულ ოცნებას უკავშირებენ.
ბოლნისი — სოფელ ნახიდურში, გაერთიანებული ოპოზიციის წევრებსა და მმართველი
პარტიის მხარდამჭერებს შორის ფიზიკური დაპირისპირება მოხდა. ოპოზიციის თქმით,
თავდამსხმელებს შორის იყო ქართული ოცნების მაჟორიტარობის კანდიდატის, გოგი
მეშველიანის ძმა. დაპირისპირების დაწყებაში მხარეები ერთმანეთს ადანაშაულებენ.
თბილისი — გლდანში, ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი
და გლდანის მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატი ნიკა მელია მოსახლეობასთან
შეხვედრას მართავდა, რა დროსაც, მისი თქმით, უცნობმა პირებმა ქვები დაუშინეს,
სავარაუდოდ, კორპუსის სახურავიდან ან ფანჯრიდან. მელია მომხდარს ქართულ
ოცნებას უკავშირებს.
ზეწოლა/მუქარა/ხელის შეშლა
გარდაბანი — პარტია ევროპული საქართველოს რუსთავისა და გარდაბნის მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატის ირმა ნადირაშვილის განცხადებით, 12 სექტემბერს გარდაბნის რაიონში, სოფელ ვაზიანში ევროპული საქართველოს“შტაბის მოხალისეებს ხელისუფლების წარმომადგენელმა ქართული ოცნების აქტივისტები მიუგზავნა, რომლებიც ყვირილითა და შეძახილებით ცდილობდნენ ხელის შეშლას. ირმა ნადირაშვილის ინფორმაციით, აქტივისტებს შავი ჯიპით ლევან მენახშირიშვილი აედევნა და დავალებებსაც ის გასცემდა.
რუსთავი — ნაციონალური მოძრაობის რუსთავის მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატის, დავით კირკიტაძის თქმით, გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ მარტყოფში 7 სექტემბერს
პარტიის მოხალისეებს, რომლებიც გაზეთებს არიგებდნენ, მასალები წაართვეს.
ქუთაისი — ქართული მარშის ადგილობრივმა წარმომადგენლებმა ლელოს ქუთაისის
ოფისთან აქცია გამართეს, რომლის მიზანი პარტიის დამფუძნებლებისა და ხელმძღვანელი
პირების დისკრედიტაცია იყო. აქციაზე სიძულვილის ენის შემცველი შეძახილებით
გამოირჩეოდნენ, რომელიც ლელოს ლიდერებს მიემართებოდა.
სავარაუდოდ, პოლიტიკური ნიშნით სამსახურიდან გათავისუფლება
ყვარელი — მუსიკალური სკოლების გაერთიანების ხელმძღვანელი, თამარ გიგიაშვილი აცხადებს, რომ მერმა, როსტომ სესიაშვილმა სამსახურიდან იმის გამო გაათავისუფლა, რომ მისი მეუღლე აქტიურადაა ჩართული ნაციონალური მოძრაობის კამპანიაში. მისი განმარტებით, ბრძანებაში არ არის მითითებული გათავისუფლების საფუძველი, მას არ
აქვს მიღებული რაიმე სახის გაფრთხილება სამსახურებრივი გადაცდომის შესახებ და აპირებს მერის გადაწყვეტილება გაასაჩივროს.
წინასაარჩევნო კამპანიაში არაუფლებამოსილი პირების მონაწილეობა
მიხეილ სააკაშვილის მონაწილეობა კამპანიაში — ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წინასაარჩევნო კამპანიაში სხვადასხვა ფორმით აქტიურად არის ჩართული მიხეილ სააკაშვილი, რომელიც უცხო ქვეყნის მოქალაქეა და საქართველოს საარჩევნო კანონმდებლობით, საარჩევნო კამპანიაში მონაწილეობა ეკრძალება.
ქუთაისი — ქუთაისში, ბაგრატის ტაძრის ეზოში გაიმართა ქართული ოცნების
მაჟორიტარი დეპუტატობისა და მერობის კანდიდატების წარდგენა. შეხვედრას ესწრებოდნენ სასულიერო პირები, მათ შორის ქუთათელ-გაენათელი მიტროპოლიტი მეუფე იოანე გამრეკელი.
ამომრჩევლის სავარაუდო მოსყიდვა
ფოთი — ევროპული საქართველოს მხარდამჭერისა და ამავე პარტიის ფოთი, ხობი, სენაკის მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატის, გიგა ბოკერიას ცოლის, თამარ ჩერგოლეიშვილის თქმით, დააფუძნა ორგანიზაცია, რომელიც ფოთელ, ხობელ და სენაკელ ახალგაზრდებს ცხოვრებისთვის უკეთ მომზადებაში დაეხმარება და სოციალურ კაპიტალს მისცემს. ამ პროგრამის ფარგლებში უფასო საჯარო ლექციები ფოთში, ევროპული საქართველოს სახლში გაიმართება, სენაკელი და ხობელი ახალგაზრდები უზრუნველყოფილი იქნებიან ტრანსპორტით.
ნინოწმინდა — დამოუკიდებელი კანდიდატის ენზელ მკოიანის შტაბის გახსნასთან დაკავშირებით მოსახლეობასთან შეხვედრა გაიმართა, დაახლოებით 100-მდე
ადამიანის მონაწილეობით. შეხვედრაზე მანქანით მისულ მხარდამჭერებს მკოიანის ოჯახის
კუთვნილ ბენზინგასამართ სადგურზე 20-20 ლიტრი საწვავი ჩაუსხეს.
ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენება
ზუგდიდი — მუნიციპალიტეტის საკრებულომ N33 დადგენილებით — ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის 2020 წლის ბიუჯეტის დამტკიცების შესახებ ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს 2019 წლის 30 დეკემბრის N51 დადგენილებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე, 1 032 100 ლარით გაზარდა ადგილობრივი ბიუჯეტი. აღნიშნული თანხა,
21 მუნიციპალიტეტის განცხადებით, გამოყოფილია ინფრასტრუქტურული პროექტების
დასაფინანსებლად.
აბაშა — ქართული ოცნების მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატის, ალექსანდრე მოწერელიას ბილბორდის გასაკრავად მუნიციპალიტეტის კუთვნილი ამწე გამოიყენეს. ფოტომასალაში ნათლად ჩანს ავტომობილის მარკა და ნომერი, ასევე, უშუალოდ
პოლიტიკური რეკლამის გაკვრის პროცესი.
ტელეწამყვანის მონაწილეობა არჩევნებში
რა რისკებს ხედავს ISFED ნანუკა ჟორჟოლიანის კანდიდატად წარდგენაში
სააგიტაციო მასალის დაზიანება
ანგარიშის თანახმად, ამ ეტაპისთვის, ევროპული საქართველოს სააგიტაციო მასალების მასიურად დაზიანება შეინიშნება 20 მუნიციპალიტეტში. პლაკატების უმრავლესობა ჩამოხეული და დაზიანებულია, ხოლო ზუგდიდში, ახალციხეში და ასპინძაში პარტიის პლაკატებს ქართული ოცნების მაჟორიტარი კანდიდატების ფოტოები გადააკრეს.
ნაციონალური მოძრაობის პლაკატების მასიურად დაზიანება შეინიშნება ხუთ
მუნიციპალიტეტში.
შვიდ მუნიციპალიტეტში დაზიანდა ქართული ოცნების კანდიდატების პლაკატები.
ცალკეულ მუნიციპალიტეტებში დაზიანდა სტრატეგია აღმაშენებლის, ლეიბორისტული
პარტიის და თავისუფალი საქართვლოს სააგიტაციო მასალაც.
საუბნო საარჩევნო კომისიების დაკომპლექტება
საანგარიშო პერიოდში საოლქო საარჩევნო კომისიებში საუბნო საარჩევნო კომისიების
დაკომპლექტების პროცესი მიმდინარეობდა, რომელსაც სამართლიანი არჩევნები
დააკვირდა. საოლქო კომისიებმა შეარჩიეს საუბნო კომისიების 6-6 ე.წ. პროფესიული წევრი. პროცესი რიგი ხარვეზებითა და დარღვევებით წარიმართა.
ანგარიშში ნათქვამია, რომ უბნების ნაწილზე რეალური კონკურსი არ შემდგარა, რადგან იმდენი განაცხადი იყო წარდგენილი, რამდენი ვაკანტური ადგილიც არსებობდა. ასევე,
პრაქტიკულად ყველგან პროცესი შემჭიდროებულ ვადებში წარიმართა, განცხადებების
მიღების დასრულებიდან ორიოდე დღეში. ამ მცირე ვადაში შეუძლებელი იყო ყველა
კონკურსანტის საქმის სათანადოდ შესწავლა და შეფასება.
მაგალითისთვის, ბათუმში საოლქო საარჩევნო კომისიის სხდომა განაცხადების მიღების დასრულებიდან 2 დღეში ჩატარდა მიუხედავად იმისა, რომ ვადა 15 სექტემბრის ჩათვლით ჰქონდათ. შესაბამისად, ეს პროცესი მეტწილად ფორმალური იყო. ხშირად, სხდომაზე არ ხდებოდა კანდიდატების რეზიუმეების განხილვა, საოლქოს წევრები ხაზავდნენ სასურველ კანდიდატებს და შემდეგ საჯაროდ ცხადდებოდა შედეგი.
მისია და მეთოდოლოგია
სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოება (ISFED)
საპარლამენტო არჩევნების მონიტორინგს, საქართველოს ყველა საარჩევნო ოლქში, 68
გრძელვადიანი დამკვირვებლის მეშვეობით ახორციელებს.
მონიტორინგის პროცესში, ინფორმაციის წყაროს წარმოადგენს როგორც ადმინისტრაციული დაწესებულებებიდან გამოთხოვილი საჯარო ინფორმაცია, ასევე, უშუალოდ, საარჩევნო სუბიექტებისგან, მედია-საშუალებებისგან, არასამთავრობო ორგანიზაციებისგან და მოქალაქეებისგან მიღებული და სოციალური მედიის მონიტორინგის შედეგად აღმოჩენილი ინფორმაცია.
ზემოთ მოყვანილი შუალედური ანგარიში მოიცავს პერიოდს 6 სექტემბრიდან 28 სექტემბრის ჩათვლით. ISFED წინასაარჩევნო მონიტორინგს 1 ივნისიდან ახორციელებს.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
კომენტარები