ნავალნის აქციამდე რამდენიმე დღით ადრე ინსტაგრამი AI ადამიანებმა წალეკეს — დეზინფორმაციის ახალი ტაქტიკა
ხელოვნური ინტელექტის მიერ შექმნილი, ლოკაციაზე მიბმული ფოტოები იმ ადამიანების დაბნევას ემსახურებოდა, რომლებიც პროტესტის შესახებ ინფორმაციას ეძებდნენ
2021 წლის 23 იანვარს ასიათასობით რუსი მოქალაქე 85-ზე მეტ ქალაქში ოპოზიციონერი პოლიტიკოსის, ნავალნის დაპატიმრების გასაპროტესტებლად გამოვიდა, რითაც ყველაზე მრავალრიცხვოვანი პროტესტის პრეცენდენტი შექმნა. აქციებზე მინიმუმ 3 300 ადამიანი დააკავეს.
დემონსტრაციებს წინ უძღვოდა საეჭვო აქტივობები სოციალურ მედიაში, რომელთა მიზანიც მოქალაქეთა ორგანიზებისთვის ხელის შეშლა იყო. აქციებამდე რამდენიმე დღით ადრე ახლადშექმნილმა არაავთენტურმა ანგარიშებმა ინსტაგრამის geotag ლოკაცია წითელი მოედანი ხელოვნური ინტელექტის მიერ შექმნილი ფოტოებითა და ნავალნის ყალბი პოსტერებით "დატბორეს".
ხელოვნური ინტელექტის მიერ შექმნილ სახეებს დეზინფორმაციის გამავრცელებლები უფრო და უფრო ხშირად იყენებენ. განსხვავებით რეალური მომხმარებლების მოპარული ფოტოებისა, მათი გადამოწმება გუგლის შებრუნებული ძებნის ფუნქციით რთულია.
როგორ მოქმედებდნენ ხელოვნურსახიანი ყალბი ანგარიშები
20 იანვარს, აქციებამდე სამი დღით ადრე, ტელეგრამის არხმა ბაზამ ინსტაგრამზე საეჭვო ქმედებების შესახებ დაპოსტა. არხის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, 17 იანვარს, ნავალნის დაბრუნების დღეს, საეჭვო ქსელმა ინსტაგრამის ლოკაციის, წითელი მოედნის დასპამვა სცადა. "შედეგად", — ნათქვამია პოსტში, — "ნებისმიერი პოსტი, რომელზეც ეს ლოკაცია იქნებოდა მითითებული, სხვადასხვა ტიპის კონტენტში ჩაიკარგებოდა — მაგალითად, ასობით სახეში, რომლებიც ხელოვნურმა ინტელექტმა დააგენერირა".
კრემლის მიმდებარე წითელი მოედანი ოპოზიციური აქციებისთვის პოპულარული ადგილია. რუს მაღალჩინოსნებს ეს ტერიტორია დემონსტრაციებისთვის ხელისშესაშლელად არაერთხელ ჩაუკეტავთ.
23 იანვრის აქციებამდე ნავალნის გუნდმა მთელი რუსეთის მასშტაბით შეკრების ადგილები გამოაცხადა. მათ შორის წითელი მოედანი არ ყოფილა — მოსკოვში აქციის ცენტრალურ ადგილად პუშკინის მოედანი დასახელდა, რომელიც წითელი მოედნიდან 20 წუთის სავალზეა. აქციის დღეს სამართალდამცავებმა წითელი მოედანი ჩაკეტეს, რათა დემონსტრანტებს კრემლისკენ გადაადგილება ვერ შეძლებოდათ.
წითელი მოედანი არ წარმოადგენდა დემონსტრაციების დაანონსებულ ადგილს 23 იანვრისთვის, თუმცა, რუს მომხმარებლებს შესაძლოა მოეძებნათ წითელი მოედნის ადგილმდებარეობით ფოტოები, რომ რაიმე სახის ინფორმაცია მიეღოთ აქციების შესახებ.
17 იანვრიდან მოყოლებული წითელი მოედნის ლოკაცია ერთი ტიპის პოსტებს აჩვენებდა: სხვადასხვა ინდივიდების პროფილის სურათებს. DFRLab-მა დაადგინა, რომ ეს სურათები ნეირონული ქსელის, StyleGAN-ის შექმნილი იყო.
არარსებული ადამიანების ამსახველი ფოტოები ინსტაგრამის ტოპ პოსტებშიც ხვდებოდა, მიუხედავად იმისა, რომ მათ თითქმის არავინ ეხმაურებოდა.
ყველა საეჭვო ანგარიში 2021 წლის 15-დან 17 იანვრამდე იყო შექმნილი. მათ username-ებში რუსული მდედრობითი გვარები ჰქონდათ მითითებული, მიუხედავად იმისა, რომ ფოტოებზე კაცებიც იყვნენ გამოსახულნი. ანგარიშებს სულ რამდენიმე პოსტი ჰქონდათ განთავსებული და გამომწერები თითქმის არ ჰყავდათ. ამ თვისებებზე დაკვირვებით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ეს ანგარიშები არაავთენტური და სავარაუდოდ, ავტომატიზებული იყო.
მართალია, სინთეტური სახეების შემქმნელი ალგორითმები დღითიდღე იხვეწება, მაგრამ მათი ამოცნობა ამჟამად რთული არაა. ქსელის მიერ შექმნილი სახეების საერთო მახასიათებლებია: ცუდად დარენდერებული ფონი, თმა, თვალები, ტუჩები, ყურები და აქსესუარები.
კიდევ ერთი აღსანიშნავი დეტალია ის, რომ ამ ქსელის მიერ დაგენერირებულ ფოტოებში თვალები სურათის ერთსა და იმავე ნაწილში იყო, სახის პოზიციისგან დამოუკიდებლად.
საპროტესტო პოსტერები
გარდა სახეებისა, წითელი მოედნის ლოკაციაზე 20 იანვარს საპროტესტო პოსტერებიც იძებნებოდა, რათა, სავარაუდოდ, მომხმარებლები შეცდომაში შესულიყვნენ.
საეჭვო ანგარიშები 20 იანვარს იყო შექმნილი და მათ მხოლოდ ნავალნის მხარდასაჭერი პოსტერები ჰქონდათ განთავსებული. იუზერნეიმები ამ შემთხვევაშიც ჰგავდა ერთმანეთს — ლათინური ასოებით დაწერილი "თავისუფლება ნავალნის" სხვადასხვა კომბინაცია.
საინტერესოა, რომ პოსტერებზე შეკრების ადგილი დაკონკრეტებული არ იყო, თუმცა პოსტერების წითელი მოედნის თაგზე განთავსება მცდარ წარმოდგენას ქმნიდა, რომ აქციები სწორად აქ იგეგმებოდა.
ამ აქტივობების პარალელურად, ნავალნის გუნდის წარმომადგენლებმა აღნიშნეს, რომ მათ ინსტაგრამ ანგარიშებს მასობრივად ემატებოდნენ ყალბი გამომწერები. ––
გეორგი ალბუროვი, ნავალნის ანტიკორუფციული ფონდის თანამშრომელი წერს, რომ მის ინსტაგრამის ანგარიშს ბოტი გამომწერები მასობრივად ემატებიან.
სავარაუდო ავტომატიზაცია, Geotag ფუნქციის გამოყენება შეუსაბამო კონტენტისთვის და საეჭვო აქტივობები ინსტაგრამის წესებსა და პირობებს არღვევს. კომპანიის პოლიტიკის თანახმად, ასეთი ტიპის დარღვევებს შეიძლება ანგარიშის გაუქმება ან გავრცელების შეზღუდვა მოჰყვეს.
ატლანტიკური საბჭო მიუკერძოებელი ორგანიზაციაა, რომლის მისიაც "გლობალური მომავლის ჩამოყალიბებაა". ატლანტიკური საბჭო მსოფლიო მოვლენებში აშშ-ის ჩართულობის გაზრდითა და პარტნიორებთან მუშაობის გზით გლობალური გამოწვევებისთვის გამოსავალს ეძებს.
ატლანტიკური საბჭოს ციფრული კვლევის ლაბორატორია იდენტიფიცრებას უკეთებს და ააშკარავებს დეზინფორმაციას მსოფლიოს გარშემო, რითაც ღია კვლევის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს.
სტატია On.ge-მ მოამზადა აღმოსავლეთ-დასავლეთის მართვის ინსტიტუტის (EWMI) ACCESS-ის პროექტის ფარგლებში. მასალის დამზადება შესაძლებელი გახდა ამერიკელი ხალხის მხარდაჭერის შედეგად ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) დაფინანსებით. სტატიის შინაარსზე პასუხისმგებელია DFRLab და On.ge. ის შესაძლოა არ გამოხატავდეს EWMI-ს, USAID-ის ან/და ამერიკის შეერთებული შტატების შეხედულებებს.
-
გადახედვარა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე რა ვიცით თვალის არეში დაჭრილი ახალგაზრდა კაცის მდგომარეობაზე
-
გადახედვააქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო აქციაზე დაშავებული 8 ადამიანის ჰოსპიტალიზაცია გახდა საჭირო — ჯანდაცვის სამინისტრო
-
გადახედვაახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით ახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით
-
გადახედვამოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია მოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია
-
გადახედვაპარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა პარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია მამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია
-
გადახედვავითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ ვითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ
-
გადახედვამაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე მაკა ჩიკვილაძე მთავრობას: ჩვენ, ომში დაღუპული ჯარისკაცების ოჯახის წევრები, გთხოვთ, ნუ აღმართავთ ხელს ახალგაზრდა თაობაზე
-
გადახედვაშსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით შსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით
-
გადახედვააქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს აქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს
-
-
გადახედვამამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება მამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება
-
-
გადახედვაშსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს შსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს
-
გადახედვასია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ სია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ
-
გადახედვადეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ დეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ
-
გადახედვაპარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო პარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვარა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ რა არის წიწაკის სპრეი და როგორ მოვიქცეთ, თუ შეგვასხამენ
-
გადახედვა9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული 9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული
-
გადახედვაროგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა როგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა
-
გადახედვაშსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები" შსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები"
კომენტარები