ტექნოლოგიები და ბავშვები — 4 ფრაზა, რომელიც მშობელმა შვილს არ უნდა უთხრას
ტექნოლოგიების ეპოქაში ბავშვის აღზრდას ხშირად აფასებენ მშობლების უდიდეს გამოწვევად. ბევრი მშობელი წუხს, რომ თავისი შვილი მეტისმეტად დიდ დროს ატარებს ეკრანის წინ, თუმცა, ამ წუხილს სხვადასხვანაირად გამოხატავენ. ცხადია, ყველა ბავშვი დანარჩენებისგან განსხვავებულია და არ არსებობს უნივერსალური მიდგომა. თუმცა, არსებობს ფრაზები, რომლებიც შენიშვნის მისაცემად არ გამოდგება.
რიჩარდ კულატა განათლების სფეროში ტექნოლოგიების გამოყენების საერთაშორისო საზოგადოების (ISTE) ხელმძღვანელი და ბავშვებისა და ტექნოლოგიების ურთიერთობაზე წიგნის ავტორია. მისი თქმით, მშობლების დამოკიდებულება და ის, თუ როგორ ესაუბრებიან თავიანთ შვილებს ტექნოლოგიების გამოყენებაზე, ბავშვების განვითარებასა და პიროვნებად ჩამოყალიბებაზე დიდ გავლენას ახდენს. ამიტომ, რამდენიმეწლიანი კვლევის შედეგად მან აღმოაჩინა, რა გავრცელებულ ფრაზებზე ამბობენ უარს წარმატებული მშობლები და რას იყენებენ მათ ნაცვლად.
1. "ტელეფონზე დამოკიდებული ხარ"
ეს ალბათ ყველაზე გავრცელებული ფრაზაა, რომელსაც ბევრი მშობელი იყენებს, თუმცა, ვერ იაზრებს, როგორ აღიქვამს ბავშვი მას.
უმეტეს შემთხვევაში ტელეფონი კი არაა დამოკიდებულების გამომწვევი, არამედ კონკრეტული აპლიკაცია ან ვებსაიტი, რომელიც, ხანგრძლივად გამოყენების შემთხვევაში არაჯანსაღ ურთიერთობაში გადაიზრდება ხოლმე.
ნაცვლად ამ დამაბნეველი ფრაზის თქმისა, შეგიძლიათ, ნათქვამში უფრო კონკრეტულ პრობლემაზე გაამახვილოთ ყურადღება. დარდობთ იმაზე, რომ თქვენი შვილი ფიზიკური სივრცის საჭირო აქტივობებში არ მონაწილეობს?
ამ შემთხვევაში, ნაცვლად იმისა, რომ გაჯეტთან გატარებულ დროზე კონცენტრირდეთ, ფრაზა აზრის უცვლელად გადაასხვაფერეთ:
"მგონი, დღეს არ წაგივარჯიშია";
"მგონი, სკოლიდან დაბრუნების შემდეგ ჩვენთან [ოჯახთან] დრო არ გაგიტარებია. მოდი, ასე მოვიქცეთ, რათა შენი დღის რეჟიმი მოვაწესრიგოთ".
2. "ამ თამაშს უკვე ძალიან დიდი ხანია, თამაშობ"
ეს ფრაზაც ცალკეულ ციფრულ აქტივობაზე დახარჯულ დროზე კონცენტრირდება. პრობლემა კი ისაა, რომ მასში არ იკვეთება, რა შავდება ამით.
ამგვარად მათ ისიც კი შეიძლება იფიქრონ, რომ თუკი კომპიუტერზე თამაშის ნაცვლად კომპიუტერშივე უყურებენ ფილმს ამავე დროის განმავლობაში, არაფერს იტყვით.
თუკი თქვენი წუხილის საფუძველი სწორედ თამაშია და ფიქრობთ, რომ ის სხვა ციფრულ აქტივობებზე ნაკლებად ღირებულია, სჯობს, ამაზე აქცენტი ნათქვამშიც დასვათ.
"იმის გათვალისწინებით, რომ სულ ერთი და იგივე მეორდება, მგონი, ამ თამაშს იმაზე მეტ ყურადღებას უთმობ, ვიდრე იმსახურებს".
ასეთი ფრაზა იმაზე საუბრის საფუძველიც შეიძლება გახდეს, თუ რამდენად ღირებულია გაჯეტში დაინსტალირებული აპლიკაციები და მათთვის დათმობილი დროისა და ყურადღების სანაცვლოდ რა სარგებელს იღებს მომხმარებელი, ამ შემთხვევაში, ბავშვი. საუბრის ნაწილი შესაძლებელია ბავშვისთვის იმის კითხვაც იყოს, თუ სხვა რას გააკეთებდა იმ დროში, რაც თამაშს დაუთმო.
3. "მთელი დღე კომპიუტერს ნუ უზიხარ"
ეს კი წინა ორზე ბევრად დამაბნეველი ფრაზაა, მით უმეტეს, თუ მიზნად სხვა აქტივობის შეთავაზებას ისახავს. ეს აქტივობა კი, არცთუ იშვიათად, წიგნის წაკითხვაა.
კითხვა, რა თქმა უნდა, სასარგებლოა, თუმცა, ზემოხსენებულ ფრაზაში აქცენტი ჯდომაზეც დაისვა, ამიტომ, თუკი ბავშვისთვის იმის მინიშნება გინდათ, რომ უფრო აქტიური ცხოვრებით უნდა დაკავდეს, მსგავსი ორაზროვანი დატვირთვის მქონე ნათქვამი არ გამოდგება.
ამდენად, საჭიროა, ფრაზაში თქვენ მიერ ყურადღებაგამახვილებული საკითხი ნათლად გამოიკვეთოს: ან ის, რომ დიდი ხნის განმავლობაში ჯდომის შემდეგ ცოტა წავარჯიშებაა საჭირო, ან ის, რომ ეკრანის წინ გატარებული დროის შემდეგ ცოტა ხნით გაჯეტის ან კომპიუტერის გამორთვა სჯობს.
4. "ხალხს რეალობაში უნდა ეურთიერთო"
იმის თქმა, რომ "ხალხთან მეტი დრო უნდა გაატაროს", კვლავაც დამაბნეველი განაცხადია ბავშვისთვის, რომელსაც ხშირად ონლაინსივრცეში უფრო მეტ ადამიანთან აქვს ურთიერთობა, ვიდრე ოფლაინში.
ვირტუალური სამყაროს ერთ-ერთი უპირატესობა ისიცაა, რომ საშუალებას გვაძლევს, უფრო მრავალფეროვან ხალხთან გვქონდეს ურთიერთობა, ვიდრე ფიზიკურ სივრცეში.
შესაფერისი სიტყვების მოსაძებნად კი კვლავაც პრობლემის საფუძველი უნდა გამოვკვეთოთ.
ამის გათვალისწინებით, შეგიძლიათ, ბავშვს უთხრათ:
"შენს ოჯახსაც უნდა შენთან დროის გატარება";
"მეგობრებთან პირისპირ კონტაქტიც კარგია" (ცხადია, არა პანდემიის პერიოდში).
ორივე შემთხვევაში აქცენტი ისმება იმაზე, რომ ადამიანებთან პირისპირ კომუნიკაცია მნიშვნელოვანია. ეს საჭიროა იმ აუცილებელი სოციალური უნარ-ჩვევების გამოსამუშავებლად, რომლებიც მომავალში პირად თუ პროფესიულ ცხოვრებაში დიდად გამოსადეგი იქნება.
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
კომენტარები