სუიციდის პრევენციის პოლიტიკა საქართველოში — კვლევის შედეგები
ორგანიზაციამ "პრევენცია პროგრესისთვის", ევროპის ფონდის მხარდაჭერით, საქართველოში სუიციდის პრევენციის პოლიტიკა შეისწავლა. კანონმდებლობისა და სუიციდის პოლიტიკის ანალიზის პროცესმა ცხადყო, რომ საქართველო როგორც პოლიტიკის განსაზღვრის, ისე სერვისების შეთავაზების მიმართულებით, მნიშვნელოვანი გამოწვევები წინაშე დგას.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, მსოფლიოში ყოველწლიურად დაახლოებით 800 000 ადამიანი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ასრულებს, თვითმკვლელობის პრობლემა განსაკუთრებით მწვავედ 15-29 წლის ასაკის მოზარდებში დგას. ამ ასაკობრივ ჯგუფში, სუიციდი გარდაცვალების ყველაზე გავრცელებულ მიზეზებს შორის მეორეა. თვითმკვლელობის კუთხით, განსაკუთრებულ რისკ ჯგუფს დაბალი და საშუალო შემოსავლების მქონე ქვეყნები წამოადგენენ. სუიციდს, როგორც საზოგადოებრივი ჯანდაცვის გლობალურ პრობლემას, საზღვრები არ აქვს და ის თანაბრად შეიძლება შეეხოს ყველა საზოგადოებას მსოფლიოს ნებისმიერ ქვეყანაში.
პრობლემის სიმწვავიდან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია, სახელმწიფოს შემუშავებული ჰქონდეს სუიციდის პრევენციის სტრატეგია, რომელიც, როგორც წესი, ფსიქიკური ჯამრთელობის დაცვის სტრატეგიის ერთ-ერთ შემადგენელ ნაწილს უნდა წარმოადგენდეს. სასურველია სტრატეგია აერთიანებდეს ისეთ კომპონენტებს, როგორიცაა: პრობლემის მუდმივი ანალიზის სისტემა; სუიციდისადმი მოწყვლადი ჯგუფების იდენტიფიცირება; თვითმკვლელობის ქცევის რისკისა და დამცავი ფაქტორების გამოვლენა; თვითმკვლელობის ან/და მისი მცდელობების მეთოდებისა და საშუალებების აღწერა; უწყებებს შორის ინფორმაციის შეგროვებისა და გაცვლის სისტემის ჩამოყალიბება და ამ მიმართულებით კვლევების მუდმივად განხორციელება.
საქართველოში არსებული სიტუაციის ანალიზმა აჩვენა, რომ ამჟამად განსაზღვრული არ არის სუიციდისა და სუიციდის მცდელობების აღრიცხვისა და რეგისტრაციის სანდო სისტემა. არ არის იდენტიფიცირებული ერთი პასუხისმგებელი უწყება, რომელიც კოორდინაციას გაუწევდა მონაცემების შეგროვებისა და დამუშავების პროცესს. მონაცემები სხვადასხვა სექტორში მუშავდება და გარდა იმისა, რომ არსებობს საფუძვლიანი კითხვები დამუშავების მეთოდოლოგიასთან დაკავშირებით, საკმაოდ დიდია ცდომილება იმ მონაცემებს შორის, რომლებსაც ეს უწყებები ამუშავებენ და ოფიციალურად აქვეყნებენ. კვლევის შედეგად ცხადი გახდა, რომ აუცილებელია არსებობდეს უწყებათაშორისი საკოორდინაციო მექანიზმი, რომლის გადაწყვეტილებითაც განისაზღვრება მონაცემების დამუშავებაზე პასუხისმგებელი ძირითადი ორგანო და წყაროები, საიდანაც უნდა ხდებოდეს დამატებითი ინფორმაციის მიწოდება მონაცემების სისტემატიზებისა და ანალიზის მიზნით. მნიშვნელოვანია დეტალურად ჩამოყალიბდეს ის ინდიკატორებიც, რომლის მიხედვითაც უნდა ხდებოდეს მონაცემების დამუშავება.
სუიციდის პრევენციის მიზნით, უდიდესი მნიშვენლობა ენიჭება სუიციდის გამომწვევი მიზეზების ანალიზსაც, მიზანშეწონილია გამოიკვეთოს სუიციდის რისკ ჯგუფები, რაც გადაწყვეტილების მიმღებ პირებს შესაძლებლობას მისცემს, შეიმუშავონ მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მიდგომები, სუიციდის პრევენციის მიზნით. კერძოდ, შექმნან სუიციდის პრევენციის წინააღმდეგ მიმართული პროგრამები და გადამზადონ ის პროფესიონალები, რომელთაც შესაძლოა შეხება ჰქონდეთ ასეთი რისკის მქონე მოზარდებთან/ახალგაზრდებთან. ამასთან, მნიშვნელოვანი გადაიდგას ნაბიჯები საზოგადოების და განსაკუთრებით, რისკ ჯგუფების, მათი ოჯახის წევრების/ახლობლების ცნობიერების ამაღლების მიმართულებითაც, რათა მათ ჰქონდეთ ინფორმაცია საჭიროების შემთხვევაში, ხელმისაწვდომი სერვისებისა და პროგრამების შესახებ.
კვლევის პარალელურად, ევროპის ფონდის დახმარებით, ორგანიზაცია "პრევენცია პროგრესისთვის" პროექტის მიმდინარეობისას ახალგაზრდებსა და მათ მშობლებს ფეისბუქ და ვებგვერდის საშუალებით გარკვეულ სერვისსაც სთავაზობს. 17-24 წლის ახალგაზრდებს, რომლებსაც აქვთ სუიციდური ფიქრები, ან სხვა ნებისმიერ პირს, რომელიც ფლობს ინფორმაციას ამ ასაკის ადამიანის სუიციდური ფიქრებისა თუ მცდელობების შესახებ, შეუძლიათ დაუკავშირდნენ ორგანიზაციის ფსიქოლოგს და მიიღონ უფასო კონსულტაცია ანონიმურობის სრული დაცვით. პროექტის ფსიქოლოგი სათანადო მხარდაჭერას აღმოუჩენს ყველა ბენეფიციარს და შეეცდება დაეხმაროს მათ კრიზისული სიტუაციის დაძლევაში.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
კომენტარები