11 თვის განმავლობაში, ჟურნალისტებისთვის საქმიანობაში ხელის შეშლის ფაქტზე 14 სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა — TI
მოკლედ: 2023 წლის 1 იანვრიდან 2023 წლის 30 ნოემბრის პერიოდში, ჟურნალისტისთვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის ფაქტზე გამოძიება დაიწყო 14 სისხლის სამართლის საქმეზე — ინფორმაციას “საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო” (TI) ავრცელებს.
დეტალები: ამ საქმეებიდან
- ერთზე გამოძიება შეწყდა.
- 4 საქმე, არსებითი განხილვის მიზნით, სასამართლოში გადაიგზავნა.
- 9 საქმეზე კი გამოძიება დღემდე მიმდინარეობს.
ამასთან, 6 სისხლის სამართლის საქმის ფარგლებში, გენერალურმა პროკურატურამ სისხლისსამართლებრივი დევნა 9 პირის მიმართ დაიწყო.
TI-ის კვლევის მიხედვით, ჟურნალისტებზე განხორციელებული ძალადობის სამი ძირითადი კატეგორია გამოიკვეთა:
მედიის წარმომადგენლების მიმართ ღია თავდასხმები.
- ივნისში, თბილისის ერთ-ერთ ცენტრალურ ქუჩაზე იძალადეს, ტელეკომპანია “ფორმულას” ერთ-ერთ დამფუძნებელსა და წამყვან მიშა მშვილდაძეზე, მომხდარზე სამართალდამცველმა უწყებამ პასუხისგებაში ერთი პირი მისცა.
- ივლისში, თავს დაესხნენ და ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს კახეთის რეგიონის საგარეჯოს მუნიციპალიტეტში ოპოზიციური პარტია “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” ღონისძიების გასაშუქებლად ჩასულ “მთავარი არხისა” და “ფორმულას” გადამღებ ჯგუფებს.
- ივლისში, პროფესიულ საქმიანობაში ხელი შეუშალეს “თბილისი პრაიდის” ღონისძიების გასაშუქებლად მისულ “მთავარი არხის” გადამღებ ჯგუფს.
- აგვისტოში, თავს დაესხნენ მესტიის მუნიციპალიტეტის სოფელ “ხაიშში” ჩასულ “მთავარი არხის” გადამღებ ჯგუფსაც.
- სექტემბერში, აშშ-ის მიერ დასანქცირებული ყოფილი გენერალური პროკურორის, ოთარ ფარცხალაძის დაცვა თბილისში თავს დაესხა, ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენა და ტექნიკა წაართვა “ტელეკომპანია პირველისა” და “ფორმულას” გადამღებ ჯგუფებს.
- ოქტომბერში, "მთავარი არხის“ ცნობით, სამართალდამცველებმა სოფელ ჭორვილამდე მისასვლელი გზა ჩაუკეტეს მედიის წარმომადგენლებს, რომლებიც იქ "ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ საპროტესტო მსვლელობის გასაშუქებლად ჩავიდნენ. ადგილზე "ქართული ოცნების“ დამფუძნებლის, ბიძინა ივანიშვილის მხარდამჭერებს და ოპოზიციონერ აქტივისტებს შორის მომხდარი დაპირისპირებისას, „ტელეკომპანია პირველის“ ოპერატორს ნასროლი ქვა მოხვდა, ჟურნალისტს კი - კვერცხი.
მედიის წარმომადგენლების მიმართ მუქარისა და სავარაუდო დაშინების მცდელობები
- ივნისში, საქალაქო სასამართლოში მიშა მშვილდაძეზე თავდასხმაში ბრალდებულის პროცესზე მოძრაობის “საქართველო უპირველეს ყოვლისა” დამფუძნებელმა, ვატო შაქარაშვილმა, რომელიც “ქართული ოცნების” აქტიური მხარდამჭერი და პარტიის ყოფილი წევრია, თქვა, რომ თავდასხმის შემდეგი სამიზნე “ტელეკომპანია პირველის” საინფორმაციო სამსახურის უფროსი, ნოდარ მელაძე იქნებოდა.
- აგვისტოში, შოვში მომხდარი ტრაგედიისას, ინტერნეტგამოცემა “მთის ამბების” რედაქტორს, გელა მთივლიშვილს “წყალში გადაგდებით” დაემუქრა საჯარო მოხელე. “ქართული ოცნების” თავმჯდომარემ, ირაკლი კობახიძემ ჟურნალისტს “არაკაცი” უწოდა, პარლამენტის თავმჯდომარემ კი მას Facebook-ზე გამოქვეყნებული პოსტის წაშლაზე მიუთითა. მოგვიანებით, მანვე მთივლიშვილს “თვითგამოცხადებული ჟურნალისტიც” უწოდა.
- უცნობი პირები სხვადასხვა ნომრიდან უკავშირდებოდნენ და ემუქრებოდნენ ტელეკომპანია “ფორმულას” წამყვანს, ირაკლი ტაბლიაშვილს.
- ოქტომბერში, ე.წ. ტრენინგების საქმეზე დაწყებული გამოძიების ფარგლებში, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურში გამოკითხვაზე დაიბარეს ტელეკომპანია "ფორმულას“ ფოტოგრაფი ვახო ქარელი.
- დაფიქსირდა მმართველი პარტიის მხრიდან დამოუკიდებელი მედიასაშუალებების დისკრედიტაციის მცდელობის ახალი ფორმები. მაგალითად, სექტემბერში, ცნობილი გახდა, რომ პარლამენტის თავმჯდომარემ, შალვა პაპუაშვილმა უკმაყოფილების წერილით მიმართა საერთაშორისო დონორებს, მას შემდეგ, რაც დამოუკიდებელმა ინტერნეტგამოცემა OC Media-მ მას Op-Ed-ის გამოქვეყნებაზე უთხრა უარი.
- ოქტომბერში, ხელისუფლებისადმი ლოიალურ ტელევიზიებში გავიდა სიუჟეტები, რომლებშიც მმართველი გუნდის წარმომადგენლები საუბრობდნენ, თითქოს ფრიდრიხ ებერტის ფონდი გამოცემა “ინდიგოსთან” ერთად საქართველოში რევოლუციური სცენარის მოწყობაში იყვნენ ჩართულნი.
- თებერვალში, ამოქმედდა საკანონმდებლო ორგანოში ჟურნალისტთა აკრედიტაციის ახალი წესი, რომელმაც გააჩინა შიში, რომ კრიტიკული კითხვების გამო, ჟურნალისტებს შესაძლოა აკრედიტაცია შეუჩერდეთ. ახალი წესის საფუძველზე საპარლამენტო აკრედიტაცია უკვე კრიტიკული მედიის 11 ჟურნალისტს შეუჩერეს.
ჟურნალისტების მიმართ საპროტესტო აქციებზე განხორციელებული ძალადობა, დაკავება და დაჯარიმება
"უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ” (ე.წ რუსული კანონის) კანონპროექტის წინააღმდეგ მარტის დასაწყისში გამართული აქციების გაშუქებისას, 2 ჟურნალისტი - ინტერნეტგამოცემა “პუბლიკას” დირექტორი, ზურა ვარდიაშვილი და “ტაბულას“ ჟურნალისტი, ბექა ჯიქურაშვილი დააკავეს. შემდგომ სასამართლომ ისინი დააჯარიმა. ამავე აქციებისას, დაფიქსირდა ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელშეშლის არაერთი შემთხვევაც, ადგილი ჰქონდა სამართალდამცველების მხრიდან მედიის წარმომადგენლებზე ძალადობასაც.
TI წერს, რომ იყო ჟურნალისტების მისამართით ჩადენილი ისეთი შესაძლო დანაშაულებიც, რომლებიც, შესაძლოა, პირდაპირ არ ებმის მათ პროფესიულ საქმიანობას, თუმცა აჩენდა შიშს, დაუცველობას და თავად ჟურნალისტები ამ დანაშაულების უკან მათი პროფესიული საქმიანობის კონტექსტს ხედავდნენ. მაგალითად:
- თებერვალში, დროის მცირე მონაკვეთში, ორჯერ გაქურდეს “ტელეკომპანია პირველის” ჟურნალისტის, ნატო გოგელიას ოზურგეთის სახლში.
- ივლისში, “ტელეკომპანია პირველის” საინფორმაციო სამსახურის უფროსის, ნოდარ მელაძის ავტომობილიდან წაიღეს გარე ვინჩესტერი, ძვირადღირებული პირადი ნივთები კი ხელუხლებელი დატოვეს.
- ასევე ივლისში, დოკუმენტები დაიკარგა ჟურნალისტ ვასილ დაბრუნდაშვილის ბინიდანაც. ჟურნალისტის თქმით, პარალელურად, მას უთვალთვალებენ.
ბოლო ხაზი: “საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო” მიიჩნევს, რომ ევროინტეგრაციისა და 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ, მმართველმა პარტიამ უნდა უზრუნველყოს შიშისგან თავისუფალი და უსაფრთხო მედიაგარემო.
-
გადახედვაპოლიციის მხრიდან, კვლავ დაფიქსირდა მოქალაქეთა მიმართ რამდენიმე არასათანადო მოპყრობის ფაქტი — სახალხო დამცველი პოლიციის მხრიდან, კვლავ დაფიქსირდა მოქალაქეთა მიმართ რამდენიმე არასათანადო მოპყრობის ფაქტი — სახალხო დამცველი
-
გადახედვაპარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები პარლამენტთან მდგომარეობა კვლავ დაიძაბა — მშვიდობიან მანიფესტანტებს სპეცრაზმელები დაუპირისპირდნენ, არიან დაკავებულები
-
გადახედვა"დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია "დილა მშვიდობისა, თბილისი!" — ბუნდესტაგის საგარეო საქმეთა კომიტეტის ხელმძღვანელი საქართველოშია
-
გადახედვადეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან დეპუტატები პარლამენტში მიდიან — ისინი საკანონმდებლო ორგანოში გვერდითა შესასვლელებიდან შედიან
-
გადახედვარა ხდება პარლამენტთან მას შემდეგ, რაც შენობის უკანა შესასვლელი სპეცრაზმმა დაიკავა რა ხდება პარლამენტთან მას შემდეგ, რაც შენობის უკანა შესასვლელი სპეცრაზმმა დაიკავა
-
გადახედვაშსს: მოვუწოდებთ აქციის მონაწილეებს, გაათავისუფლონ პარლამენტის შესასვლელები, დეპუტატებსა და თანამშრომლებს მისცენ შენობაში შესვლის საშუალება შსს: მოვუწოდებთ აქციის მონაწილეებს, გაათავისუფლონ პარლამენტის შესასვლელები, დეპუტატებსა და თანამშრომლებს მისცენ შენობაში შესვლის საშუალება
-
გადახედვათავისუფლების მოედანზე დამატებით საპოლიციო ძალები და სპეცრაზმი გამოჩნდა თავისუფლების მოედანზე დამატებით საპოლიციო ძალები და სპეცრაზმი გამოჩნდა
-
გადახედვა"მცირე შენიშვნა" — საპატრიარქო დამატებით განცხადებას შუაღამეს ავრცელებს "მცირე შენიშვნა" — საპატრიარქო დამატებით განცხადებას შუაღამეს ავრცელებს
-
გადახედვამიტროპოლიტი გრიგოლი: ჯანსაღი თაობა გვეზრდება, რომელსაც არც თავისუფალი აზროვნება უჭირს, არც გულწრფელობა აკლია და, ჩვენგან განსხვავებით, არც გამბედაობა! მიტროპოლიტი გრიგოლი: ჯანსაღი თაობა გვეზრდება, რომელსაც არც თავისუფალი აზროვნება უჭირს, არც გულწრფელობა აკლია და, ჩვენგან განსხვავებით, არც გამბედაობა!
-
გადახედვაპროტესტი პარლამენტთან — გეგმა და სპეციალური ადგილები დემონსტრანტების საჭიროებებისთვის პროტესტი პარლამენტთან — გეგმა და სპეციალური ადგილები დემონსტრანტების საჭიროებებისთვის
-
გადახედვაილია მეორე: შევთხოვოთ ღმერთს, როგორც ანანია, აზარია და მისაელი გადაარჩინა უდიდეს განსაცდელს, საქართველოც გადაარჩინოს და მშვიდობით და ერთობით გვაკურთხოს ილია მეორე: შევთხოვოთ ღმერთს, როგორც ანანია, აზარია და მისაელი გადაარჩინა უდიდეს განსაცდელს, საქართველოც გადაარჩინოს და მშვიდობით და ერთობით გვაკურთხოს
-
გადახედვაანა ნაცვლიშვილი: საქართველოსთვის ევროპისკენ მიმავალი გზის გადაკეტვა, რასაც აკეთებთ, არის სამშობლოს ღალატი. ამისთვის პასუხი მოგეკითხებათ ანა ნაცვლიშვილი: საქართველოსთვის ევროპისკენ მიმავალი გზის გადაკეტვა, რასაც აკეთებთ, არის სამშობლოს ღალატი. ამისთვის პასუხი მოგეკითხებათ
-
გადახედვა"როგორც ჩანს, მართლა შიგნით ჰყავს ბიძინას ქოცები გამოკეტილი" — ხატია დეკანოიძის თქმით, პარლამენტში არ შეუშვეს "როგორც ჩანს, მართლა შიგნით ჰყავს ბიძინას ქოცები გამოკეტილი" — ხატია დეკანოიძის თქმით, პარლამენტში არ შეუშვეს
-
გადახედვამშვიდობიანი აქციის პარალელურად, თავისუფლების მოედანზე წყლის ჭავლის მანქანებია მობილიზებული მშვიდობიანი აქციის პარალელურად, თავისუფლების მოედანზე წყლის ჭავლის მანქანებია მობილიზებული
-
გადახედვათსუ-ს 160-ზე მეტი პროფესორ-მასწავლებელი სტუდენტების გაფიცვას უერთდება თსუ-ს 160-ზე მეტი პროფესორ-მასწავლებელი სტუდენტების გაფიცვას უერთდება
-
გადახედვაფოტოებში: რა ხდება ახლა პარლამენტის წინ და მიმდებარედ — ფოტოებში ფოტოებში: რა ხდება ახლა პარლამენტის წინ და მიმდებარედ — ფოტოებში
-
გადახედვასამართლის სპეციალისტები: მოვუწოდებთ პარლამენტს, დაიცვას საქართველოს კონსტიტუცია და არ მიიღოს კანონი სამართლის სპეციალისტები: მოვუწოდებთ პარლამენტს, დაიცვას საქართველოს კონსტიტუცია და არ მიიღოს კანონი
-
გადახედვაბუაძე: მაქვს ინფორმაცია, რომ დეპუტატები უკვე პარლამენტის შენობაში ჰყავთ შეყვანილი და პიჟამებში და ჩუსტებში არიან ბუაძე: მაქვს ინფორმაცია, რომ დეპუტატები უკვე პარლამენტის შენობაში ჰყავთ შეყვანილი და პიჟამებში და ჩუსტებში არიან
-
გადახედვაშეუძლებლად მივიჩნევთ სწავლის ჩვეულ ფორმატში გაგრძელებას — თსუ-ის მაგისტრატურის სტუდენტები შეუძლებლად მივიჩნევთ სწავლის ჩვეულ ფორმატში გაგრძელებას — თსუ-ის მაგისტრატურის სტუდენტები
-
გადახედვაგავათენოთ საქართველოსთვის — რუსთაველზე საპროტესტო აქცია დაიწყო გავათენოთ საქართველოსთვის — რუსთაველზე საპროტესტო აქცია დაიწყო
-
გადახედვაბარები, სადაც აქციის მონაწილეებს დახმარებას, ტელეფონის დატენვასა და შესვენებას სთავაზობენ ბარები, სადაც აქციის მონაწილეებს დახმარებას, ტელეფონის დატენვასა და შესვენებას სთავაზობენ
კომენტარები