რა იწვევს სამყაროს გაფართოებას?
მეცნიერების თქმით, აინშტაინის მიერ ერთი საუკუნის წინ გამოთქმული მოსაზრებები ასტრონომიული ექსპერიმენტებით უნდა გადამოწმდეს
უახლესი ტექნოლოგიებით ჩატარებულმა ტესტებმა შესაძლოა დიდი ხნის თავსატეხი გადაჭრას - რა აფართოებს სამყაროს?
მკვლევრები დიდი ხანია სწავლობენ, თუ როგორ ფართოვდება სამყარო. ახალ კვლევაში არსებულმა გამოთვლებმა შესაძლოა ახსნას, ბნელი ენერგია (როგორც აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორია ითხოვს) არის ამ პროცესზე პასუხისმგებელი, თუ გრავიტაციის თეორიაა გადასახედი.
აინშტაინის თეორიაში, რომელიც აღწერს გრავიტაციას, როგორც სივრცე-დროის გამრუდებას, შედის მათემატიკური ელემენტი - კოსმოლოგიური მუდმივა. აინშტაინმა თავიდან ის შემოიტანა სტატიკური (უძრავი) სამყაროს ასახსნელად, მაგრამ შემდეგ ეს მათემატიკური ფაქტორი თავის ყველაზე დიდ შეცდომად მიიჩნია.
ორი ათწლეულის წინ ჩატარებულმა კვლევებმა ცხადყო, რომ სამყარო აჩქარებული ტემპით ფართოვდება, რის შემდეგაც დაასკვნეს, რომ აინშტაინის მუდმივა კვლავ მნიშნველოვანი იყო ბნელი ენერგიის აღრიცხვისთვის. ბნელი ენერგიის გარეშე აინშტაინის გრავიტაციის თეორია კრახს განიცდიდა სამყაროს უდიდეს მასშტაბებზე.
ედინბურგის უნივერსიტეტში მომუშავე მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ამ თავსატეხის გადაჭრა შეიძლება კოსმოსში გრავიტაციის სიჩქარის განსაზღვრით გრავიტაციულ ტალღებზე ჩატარებული კვლევების საშუალებით. გრავიტაციული ტალღები დრო-სივრცის ჭავლებია, რომლებიც სინათლის სიჩქარით (აინშტაინის თეორიის მიხედვით) ვრცელდება.
მეცნიერების გამოთვლები აჩვენებს, რომ თუ გრავიტაციული ტალღები სინათლის სიჩქარით გადაადგილდება, ეს გრავიტაციის ალტერნატიულ თეორიებს გამორიცხავს, ბნელი ენერგიის გარეშე, აინშტაინის კოსმოლოგიური კონსტანტას სასარგებლოდ. თუმცა, თუ ტალღების სიჩქარე განსხვავდება სინათლის სიჩქარისგან, აინშტაინის თეორია უნდა გადაიხედოს.
ასეთი ექსპერიმენტის ჩატარება შესაძლებელია აშშ-ში მდებარე ლაზერული ინტერფერომეტრული გრავიტაციული ტალღების ობსერვატორიის საშუალებით, რომლის ტყუპმა დეტექტორებმა (ერთმანეთისგან 2000 მილის დაშორებით) პირდაპირ დააფიქსირეს გრავიტაციული ტალღები 2015 წელს.
ამ წელს დაგეგმილმა ექსპერიმენტებმა შესაძლოა საბოლოოდ გადაჭრას ეს თავსატეხი, რომელიც აინშტაინის მუდმივას 100 წლის თავს ემთხვევა.
ედინბურგის უნივერსიტეტის ფიზიკისა და ასტრონომიის სკოლის წარმომადგენელი, დოქტორი ლუკას ლომბრაისერი ამბობს, რომ გრავიტაციული ტალღების პირდაპირმა დაფიქსირებამ შეიძლება ახალი ფანჯარა გახსნა სამყაროს დაკვირვებისათვის. შედეგების მიხედვით შეიძლება ფიზიკის ყველაზე ფუნდამენტალური პრობლემები გადაიჭრას.
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
კომენტარები