სიცოცხლის წარმოშობა დიდი ხანია დებატების თემაა, ხშირად იმიტომ, რომ მკვლევრები ცდილობენ, შეისწავლონ მოვლენები, რომლებიც მილიარდობით წლების წინ მოხდა. დებატების დამატებითი მასალა ახლი აღმოჩენაა ნავუაგიტუკის სარტყლის (კანადა) ღრმა ეგზოტიკური ლანდშაფტებიდან, სადაც მეცნიერებმა ამოიღეს ნამარხები, რომლებიც, მათი აზრით, 3,7 მილიარდი წლისაა. თუ ისინი მართლები არიან, ეს იქნება ყველაზე ძველი ნამარხების მტკიცებულება, რაც კი ოდესმე აღურიცხავთ.

განცხადებები, რომლებიც უძველესი განამარხებების ასაკს ეხება, სამეცნიერო სამყაროს ყოველთვის აღაგზნებს, რადგან ძირითადად ძალიან ძველი ქვები ხშირად გეოლოგიურ დეფორმაციებს განიცდის. დაწყებული ეროზიიდან, დამთავრებული ამინდით, სიცოცხლე ყველაფერმა შეიძლება გააქროს, რის გამოც ძალიან დაბალია ალბათობა იმისა, რომ ათასობით (რომ არაფერი ვთქვათ მილიარდობით წლებზე) წლის შემდეგ რამეს ვიპოვიდით. თუმცა მთავარი მკვლევარი მეთიუ დოდი დარწმუნებულია, რომ მისი გუნდი ყველაფერს დაწვრილებით შეისწავლის და პასუხს გასცემს კითხვებზე.

გუნდის მიერ აღმოჩენილი "მიკრონამარხები" კანადის იმ ნაწილში იქნა ნაპოვნი, რომელიც ოდესღაც ჰიდროთერმული ვენტილაცია იყო ოკეანის ფსკერზე. ეს მიკროსკოპული მიკრობები, რომლებმაც ეს ნამარხები წარმოქმნა, ვენტილაციების გარშემო აღმოცენდა, რათა თავიანთი აქროლადი ქიმიის გამოყენებით საწვავი შეექმნა. როდესაც ეს მიკრობები დაიხოცნენ, წყალში არსებული რკინა მათ დაშლად სხეულებში ჩაეკვრებოდა, რითაც საბოლოოდ ჩაანაცვლებდა მათ ორგანულ სტრუქტურებს იმ ქვებით, რომლებსაც ახლა მკვლევრები სწავლობენ.

შესაბამისი ანალიზის შემდეგ, მიკრობებს შორის ყველაზე ახალგაზრდა დაახლოებით 3,77 მილიარდი წლის აღმოჩნდა. თუმცა, მიკრობები შესაძლოა 4,28 მილიარდი წლისაც იყოს - ეს კი ის პერიოდია, როდესაც დედამიწა სულ რაღაც 260 მილიონი წლისაა. კვლევა ჟურნალ Nature-შია გამოქვეყნებული.

სიცოცხლე, უცხო პლანეტელები და უცნობზე დადევნება

სიცოცხლის წარმოშობის ჩვენი ამჟამინდელი გაგებით, ის 3,4 - 3,5 მილიარდი წლის წინ წარმოიქმნა. ახლანდელი კვლევების მიხედვით, სიცოცხლის პირველი შემთხვევა 300 მილიონი წლით ადრე მოხდა, ვიდრე აქამდე ფიქრობდნენ, ამიტომ ამ თუ მიკრობული ნამარხების ასაკი დადგინდა, მისი მნიშვნელობა უდიდესი იქნება.

დოდის გუნდის აღმოჩენების გარდა, ვერიფიკაციას ელოდება 3,7 მილიარდი წლის ნამარხი ისუაში, გრენლანდიაში. ეს აღმოჩენები ფოტოსინთეზური ბაქტერიის არსებობაზე მიუთითებს, ხოლო დოდის აღმოჩენა - ქემოსინთეზური ბაქტერიის ნამარხზე. ამ ორგანიზმების ასაკი და აშკარა მრავალფეროვნება იმის მანიშნებელია, რომ სამყაროში სიცოცხლე ბევრად უფრო დიდებულია, ვიდრე წარმოგვიდგენია.

ეს განამარხებები სიცოცხლის შესახებ ჩვენს ფუნდამენტურ წარმოდგენებს შეცვლის. ჩვენ უნდა დავუბრუნდეთ იმას, რასაც ვფიქრობდით, რომ ვიცოდით ორგანული მატერიის პოტენციალზე სიცოცხლის წარმოსაქმნელად იმ დროს, როდესაც დედამიწა ასტეროიდებით იბომბებოდა; როცა გარემო რადიკალურად იცვლებოდა ყოველ 100 წელიწადში ერთხელ და პლანეტის ზედაპირზე თხევადი ლავა მიედინებოდა. თუ სიცოცხლეს ასეთ მდგომარეობაში გადარჩენა შეუძლია, უფრო მეტი კითხვა გვრჩება, ვიდრე პასუხი.

ის, რაც გვეგონა, რომ მყარი პროცესი იყო, რომელიც დროსა და სიფრთხილეს მოითხოვდა, შეიძლება ბევრად უფრო შემთხვევითი იყოს. ეს კი იმის მანიშნებელია, რომ სიცოცხლე უფრო კოსმოსური ფენომენია, ვიდრე დედამიწაზე დაფუძნებული ერთადერთი შემთხვევა. ეს შეცვლის ჩვენს აზრს სიცოცხლის პოტენციალის შესახებ სხვა პლანეტებზე, ან სულაც მარსზე, რომელზეც ოკეანეები და სითბო იყო 3,77 მილიარდი წლის წინათ.

ახლა კი, ისღა დაგვრჩენია, რომ დაველოდოთ ამ აღმოჩენის შედეგებს და გავიგოთ, არის თუ არა ეს განამარხებები იმდენი წლის, რამდენსაც აღმომჩენები ვარაუდობენ.