სულ მალე შავ ხვრელს პირდაპირ გადაიღებენ
შავი ხვრელი სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური ფენომენია. ის, პირდაპირი გაგებით, ნულზე გაყოფაა, რომელიც ცაში ხდება. ადგილი, სადაც ალბერტ აინშტაინის ზოგადი ფარდობითობის თეორიის მათემატიკა მწყობრიდან გამოდის. ამ მკვრივ ბეჰემოტებს იმდენად ძლიერი გრავიტაციული ველი აქვთ, რომ დრო ჩერდება და მომავალი მიმართულია ცენტრისაკენ.
სინათლის სიჩქარე სამყაროში ზღვრული სიჩქარეა. მასზე სწრაფად ვერავინ და ვერაფერი იმოძრავებს - აგვიკრძალა აინშტაინმა. მაგრამ შავი ხვრელის მონსტრული გრავიტაციისგან თვითონ სინათლეც კი ვერ აღწევს თავს. თუმცა შავი ხვრელის სურათი არასოდეს გადაუღიათ. მეცნიერებს კი ამის შეცვლა სურთ.
The Event Horizon Telescope, ან EHT, პლანეტის გარშემო განლაგებული დაახლოებით ათი რადიოტელესკოპის ქსელია, რომლებიც დასინქრონებულია ყველაზე ზუსტი ატომური საათებით და პირდაპირაა მიმართული ჩვენი გალაქტიკის ცენტრისაკენ.
მეცნიერები დარწმუნებულები არიან, რომ სწორედ აქ არის ზემასიური შვი ხვრელი, რომელიც ჩვენს მზეს მასით 4 მილიონჯერ აღემატება. მას მშვილდოსანი A* ეწოდება და ირმის ნახტომის ბრუნვის ორბიტის კვების წყაროა.
ეს ტელესკოპების ქსელი გიგანტური გალაქტიკა M87-ის გულსაც შეხედავს, სადაც ბევრად უფრო მასიური შავი ხვრელი მდებარეობს. ისინი ერთად გადაიღებენ მშვილდოსანი A*-ს ყველაზე მაღალი გარჩევადობის ფოტოებს. ამ ობიექტის შესახებ ძალიან ცოტა რამე ვიცით.
ამ ტელესკოპებით მოგროვებული მონაცემები 2 პეტაბაიტი (2048 ტერაბაიტი) იქნება ერთ ღამეში - ეს ტევადობა საკმარისია, რომ 2 მილიარდი ადამიანის სრული გენომი მოათავსო.
„ეს იქნება კაცობრიობის არსებობის მანძილზე ისტორიული დაკვირვება. [მშვილდოსანი A*-ს] ეს ფოტო, რაც უნდა გამოისახოს მასზე, იმ ფოტოების ტოპ ათეულში შევა, რაც კი ოდესმე გადაუღიათ“. - ამბობს გრენტ ტრემბლეი, ასტროფიზიკოსი იელის უნივერსიტეტიდან.
ნამდვილი ფოტოები შესაძლოა არ გადამუშავდეს და გამოქვეყნებისთვის მზად შემდეგ წლამდე არ იყოს, მაგრამ ეს სიმულაციები ნიშნავს, რომ მკვლევართა გუნდს აქვთ გარკვეული წარმოდგენა, რა უნდა დაინახონ.
შავი ხვრელის გარშემო არსებული ინტენსიური გრავიტაციის ქვეშ სინათლის სხივიც კი მახინჯდება. შავი ხვრელის იმ მხარემ, რომელიც დედამიწისკენ ბრუნავს, უნდა გამოაჩინოს სინათლის კაშკაშა ნამგლისებური ფორმა, შეფუთული მისი კიდეების გარშემო, ხოლო დედამიწისგან მოშორებული მხარე ბევრად უფრო მკრთალი იქნება.
თანამედროვე ფიზიკაში არსებული ერთ-ერთი უდიდესი საიდუმლო არის, თუ როგორ უკავშირდება აინშტაინის ფარდობითობის ზოგადი თეორია (რომელიც აღწერს ძალიან დიდი ობიექტების ქცევასა და გრავიტაციას) კვანტურ მექანიკას (მიკროსამყაროში მიმდინარე პროცესების აღმწერი მიმართულება).
ერთად დაველოდოთ ასტრონომების ამ ისტორიული დაკვირვების შედეგებს. ისღა დაგვრჩენია, წარმატებები და შავი ხვრელის საიდუმლოების ამოხსნა ვუსურვოთ. დაკვირვებები დღე-დღეზე, ამ კვირაში დაიწყება.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
კომენტარები