EMC და პროფკავშირები ვენეციის კომისიას სოციალური უფლებების პრობლემის შესახებ მიმართავენ
ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრმა (EMC) და საქართველოს პროფესიული კავშირების გაერთიანებამ (GTUC) ვენეციის კომისიას მიმართეს, მიმდინარე საკონსტიტუციო ცვლილებების პროცესში სოციალური უფლებების მიმართულებით პრობლემური საკითხების შესახებ.
საარსებო მინიმუმის უფლებრივი სტანდარტი
კონსტიტუციის გადასინჯვის პროექტის მიხედვით, საარსებო მინიმუმის შესახებ ჩანაწერი ადამიანის უფლებების თავიდან ზოგადი დებულებების თავში გადანაცვლდა. საარსებო მინიმუმის კონცეფცია ამ დრომდე სუბიექტური უფლების სახით არსებობს ქართულ კონსტიტუციურ-სამართლებრივ სისტემაში, ხოლო მოსალოდნელი ცვლილება უფლებრივ სტანდარტს აუარესებს. დამატებით, დაგეგმილ ცვლილებათა მიხედვით, სოციალური სახელმწიფოს იდეის რეალიზებისკენ სწრაფვა აუცილებლად ნიშნავს მისი შესაბამისი მინიმალური უფლებრივი სტანდარტებით გაძლიერებას, ხოლო საარსებო მინიმუმის შესახებ ჩანაწერის ზოგადი დებულებების თავში გადატანა ამ მიზნის კონტრპროდუქტიულია.
კონსტიტუციის 39-ე მუხლი
კონსტიტუციის გადასინჯვის პროექტის მიხედვით, მოქმედი რედაქციის 39-ე მუხლი ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა თავიდან, ზოგადი დებულებების თავშია გადატანილი. EMC-ის მიჩნია, რომ ის ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა თავში უნდა შენარჩუნდეს. ორგანიზაცია პრობლემად მიიჩნევს, რომ სავარაუდო ცვლილება საკონსტიტუციო სასამართლოს წინაშე აღნიშნული ნორმით შესაბამისი სუბიექტების მიერ დავის წარმოებას გამორიცხავს.
ასევე, EMC-სთვის ბუნდოვანია, რამდენად არსებობს საქართველოს კონსტიტუციაში გარანტირებულ სხვა უფლებებში იმ უფლებების ამოკითხვის რესურსი, რომელიც კონსტიტუციით პირდაპირ არ არის გათვალისწინებული: "მითითებულ გაუარესებას სავარაუდოა, რომ გავლენა ექნება არაერთ უფლებასთან მიმართებით, თუმცა, კონსტიტუციის ტექსტში სოციალური უფლებების სიმწირის გათვალისწინებით, შესაძლოა, მან განსაკუთრებულად ნეგატიური ეფექტი იქონიოს სოციალურ და ეკონომიკურ უფლებათა დაცვითი სტანდარტების დაწევის კუთხით".
შრომის უფლება და უმუშევრობის საკითხი
საქართველოს მოქმედი კონსტიტუციის 30-ე მუხლს მე-4 პუნქტი („შრომითი უფლებების დაცვა, შრომის სამართლიანი ანაზღაურება და უსაფრთხო, ჯანსაღი პირობები, არასრულწლოვანისა და ქალის შრომის პირობები განისაზღვრება ორგანული კანონით“), საკონსტიტუციო ცვლილებების არსებულ პროექტში ამოღებულია და სავარაუდოდ ნაგულისხმევია ჩანაწერში „შრომითი უფლებები დაცულია ორგანული კანონით“. EMC-ის მიმართვაში აღნიშNულია, რომ მნიშვნელოვანია, კონსტიტუციაში შრომის უფლების ცალკეული ასპექტების ხაზგასმა შენარჩუნდეს, რამდენადაც ის ცხადად აჩვენებს იმ უფლებრივ შინაარსს, რაც განსაკუთრებული დაცვის საგანი უნდა იყოს კონსტიტუციური პერსპექტივიდან.
ასევე, პროექტის თანახმად, კონსტიტუციის მოქმედი ჩანაწერი, რომლის მიხედვითაც სახელმწიფო ხელს უწყობს უმუშევრად დარჩენილ საქართველოს მოქალაქეს დასაქმებაში, უფლებათა თავის კატეგორიიდან ასევე ზოგად დებულებებში გადანაცვლდა:
"აღნიშნული ცვლილებით, კონსტიტუციაში აღარ იკითხება სახელმწიფოს პროგრესიული ვალდებულება, შეიმუშავებდეს ქმედით დასაქმების პოლიტიკას და ზრუნავდეს მის რეალიზებაზე, რაც არსებულ კონსტიტუციურ სტანდარტს აუარესებს და ის დღეს მოქმედი ფორმით უნდა შენარჩუნდეს".
შრომის უფლების დაცვაზე ეფექტიანი სახელმწიფო ზედამხედველობა
ამ ნაწილში მიმართვა ხაზს უსვამს, რომ მოქმედი კონსტიტუცია არ შეიცავს ჩანაწერს სახელმწიფოს მიერ შრომითი უფლებების ეფექტიანი დაცვის/ზედამხედველობის შესახებ, თუმცა სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიაში არსებობდა თანხმობა კონსტიტუციაში ამგვარი შინაარსის ჩანაწერის საჭიროების შესახებ, რაც მოგვიანებით გადასინჯვის პროექტიდან გაქრა:
"საკითხის მნიშვნელობის უგულვებელყოფის გარდა, პრობლემურია, რომ გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე ყველა მხარეს გავლენის თანაბარი შესაძლებლობა არ ჰქონდა. კერძოდ, საჯარო შეხვედრებისას აღინიშნა, რომ კომისიაში მიღწეული კონსესუსის შეცვლის თაობაზე გადაწყვეტის პროცესში კონსულტაციები ბიზნეს გაერთიანებებთან გაიმართა, მაშინ როდესაც არცერთ ეტაპზე კონსულტაციები პროფესიულ კავშირებთან არ გამართულა".
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
-
გადახედვაჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი ჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი
კომენტარები