რა კავშირია ბრიუსელისა და პარიზის ტერაქტებს შორის
- ბელგია ევროპაში ისლამური სახელმწიფოს მებრძოლების უმსხვილეს ექსპორტიორია
- ბრიუსელის ტერაქტი პარიზის ტერაქტში ეჭვმიტანილის, სალაჰ აბდესლამის დაკავებიდან 3 დღეში მოხდა
- აბდესლამის დაკავების დროს ცნობილი გახდა, რომ მორიგი ტერაქტი ბრიუსელში იგეგმებოდა
- ბრიუსელში, მოლენბიკში, უამრავი ახალგაზრდა ემზადება ISIS-ის რიგებში გასაწევრიანებლად
- წლების განმავლობაში ქვეყანაში არსებულ ტერორიზმთან დაკავშირებულ პრობლემას ბელგიის მთავრობა ვერ უმკლავდება
რა კავშირია პარიზისა და ბრიუსელის ტერაქტებს შორის
გუშინ, 22 მარტს ბრიუსელის აეროპორტსა და მეტროში განხორცილებული თავდასხმებზე, ისევე როგორც 2015 წლის 14 ნოემბერს პარიზში მომხდარ ტერორისტულ აქტებზე, პასუხისმგებლობა ტერორისტულმა დაჯგუფებამ ISIS აიღო. ჯერჯერობით უცნობია, არის თუ არა რაიმე რეალური კავშირი პარიზის ტერაქტსა და ბრიუსელში მომხდარ აფეთქებებს შორის. თუმცა, არსებობს მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ბრიუსელის ტერაქტი პარიზის ტერაქტის გაგრძელება იყო.
22 მარტს ბელგიის დედაქალაქში ორი აფეთქება მოხდა. პირველი თავდასხმა ბრიუსელის აეროპორტში განხორციელდა, მეორე კი-ადგილობრივ მეტროსადგურში. ტერორისტული აქტის შედეგად 31 ადამიანი გარდაიცვალა, 261 კი დაშავდა.
დაახლოებით 4 თვის წინ, პარიზშიც განხორციელდა ტერორისტული აქტები. 6 ლოკაციაზე განხორციელებულ თავდასხმებს სულ 130 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა, 368 კი დაშავდა. საფრანგეთის დედაქალაქში მომხდარი ტერორისტული აქტის შემდეგ, მალევე გაირკვა, რომ თავდასხმის სავარაუდო მეთაური, ისლამური სახელმწიფოს ტერორისტი, ბელგიის მოქალაქე Abdelhamid Abaaoud იყო. აბააოუდი ტერაქტიდან ხუთ დღეში პოლიციის მიერ ჩატარებული ერთ-ერთი რეიდის დროს მოკლეს. კიდევ ერთი გადარჩენილი ტერორისტი, რომელსაც სამართალდამცავი ორგანოები ეძებდნენ, 26 წლის ბრიუსელის მოქალაქე Salah Abdeslam იყო, რომლის 31 წლის ძმამაც ტერაქტის დროს თავი აიფეთქა.
ბიბისის 19 მარტის ინფორმაციით, ოთხთვიანი ძებნის შემდეგ ბელგიის სამართალდამცავმა ორგანოებმა ბრიუსელში აბდესლამი დააკავეს. ის ქალაქის გარეუბან Molenbeek-ში ოთხ ადამიანთან ერთად პოლიციის მიერ ჩატარებული რეიდების დროს აიყვანეს. ბელგიის ხელისუფლება იტყობინებოდა, რომ დაკავებამდე აბდესლამი კიდევ გეგმავდა ტერაქტს, ამჯერად ბელგიაზე თავდასხმას.
ამავე მოსაზრებას ეთანხმება ბრიუსელის უნივერსიტეტის პროფესორი დეივ სინარდეთიც, რომლის თქმითაც 22 მარტს ბელგიაში მომხდარი ტერაქტები დიდი ხნით ადრე დაიგეგმა, თუმცა ბოლო დღეებში პარიზის ტერაქტში ეჭვმიტანილების დაჭერამ, გეგმის განხორციელება უბრალოდ დააჩქარა.
ბელგიის დასახლება მოლენბიკში ჯიჰადისტები ცხოვრობენ
ოქსფორდის უნივერსტეტის კვლევამ აჩვენა, რომ დასავლეთი ევროპის სხვა ქვეყნებთან შედარებით, ბელგიაში ყველაზე დიდი რაოდენობის ჯიჰადისტია. აისის მებრძოლების მოძებნის პროცესში მთავარ როლს კი სოციალურ ქსელები ასრულებენ.
განხილვის საგანია ასევე ამ პროცესში მეჩეთების ჩართულობის საკითხიც. მოლენბიკის ერთ-ერთმა მკვლევარი, მონტასერ ალდემეეჰი ამბობს, რომ იმ სასულიერო პირების დასახელება შეუძლია, რომლებიც სირიაში საბრძოლველად გაემგზავრნენ. თუმცა, ამავდროულად არსებობენ ჯიჰადისტები, რომლებსაც მეჩეთში სერთოდ არ უვლიათ და სირიასა და ერაყში ე.წ. ქუჩის ბანდების მეშვეობით მოხვდნენ.
მოლენბიკი ბრიუსელის ჩრდილო ნაწილის გარეუბანია, სადაც 10 ათასი ადამიანი ცხოვრობს, რომელთა შორის ჯიჰადისტების ძალიან დიდი რაოდენობაა. ამ ადგილას პირველად დაახლოებით 50 წლის წინ თურქი და მაროკოელი იმიგრანტები დასახლდნენ. ადგილობრივი მუსლიმი მოსახლეობის რამდენიმე წევრი უკვე დიდი ხანია, რაც ტერორისტულ დაჯგუფებებთან კავშირშია შემჩნეული. ქალაქის სხვა ნაწილების განვითარების პარალელურად აღნიშნულ დასახლებაში უმუშევრობა 40%-ს აღწევს, ხოლო სიღარიბის, კრიმინალისა და ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარების მაჩვენებელი მაღალია.
ქალაქის ამ ნაწილის მოსახლეობის 23-30% ძირითადად დაბალი განათლებისა და შემოსავლის მქონე მუსლიმები არიან, რომლებიც ხშირად დასაქმების სფეროში დისკრიმინაციის მსხვერპლნი ხდებიან. იმიგრანტების დიდი ნაწილი ხშირ შემთხვევაში წამგებიან მდგომარეობაში იმყოფება, რადგან ისინი მხოლოდ ფრანგულად ან არაბულად საუბრობენ, მაღაზიებში კი ითხოვენ ფრანგულის, ფლამანდრულის, ჰოლანდიურისა და ხშირად ინგლისურის ცოდნასაც. ამასთან, ზოგიერთი მუსლიმი საუბრობს იმაზეც, რომ 2012 წელს ისლამური ვუალის ტარების აკრძალვამ საზოგადოებრივ ადგილებში მუსლიმებისა და კათოლიკეების გაუცხოება გამოიწვია.
ITINERA-ს ინსტიტუტის თანამშრომელმა, ბილალ ბენიაიქმა გასულ წელს The Washington Post-თან მოლენბიკის რაიონში კონსერვატორული რელიგიური სკოლების შექმნისათვის დახარჯულ თანხებზე ისაუბრა, რომლებიც 1970-იან წლებში ბრიუსელში საუდის არაბეთისა და სპარსეთის ყურის მდიდარი ქვეყნებიდან შევიდა. აღნიშნულთან დაკავშირებით მნიშვნელოვან ცნობებს გვაწვდის ბელგიელი ჟურნალისტის ჰინდ ფრაიჰის 10 წლის წინ გაკეთებული ნაშრომიც, რომლშიც ის წერს, რომ მას შემდეგ, რაც მოლენბიკში თავი სოციოლოგიის სტუდენტად გაასაღა, აღმოაჩინა რომ ექსტრემისტული ლიტერატურის შეძენა, რომელიც მკითხველს ურწმუნოებთან ბრძოლისკენ მოუწოდებს, თავისუფლად შეეძლო. ფრაიჰის თქმით, წიგნებში საუბარია, თუ როგორ შეუძლიათ ჯიჰადისტებს საიდუმლო სიმბოლოებითა და კოდებით კომუნიკაცია.
მოლენბიკში მან ის ახალგაზრდა მუსლიმებიც ნახა, რომლებიც რადიკალისტი მოძღვრების გავლენის ქვეშ იმყოფებოდნენ. როგორც ფრაიჰი აღნიშნავს, ბელგიის ხელისუფლების უმოქმედობის გამო, ახლა არსებობს მთელი თაობა, რომელიც ელოდება, თუ როდის მიიღებს ტერორისტულ მოქმედებებში მონაწიელეობას. ამ ადამიანთა რიცხვი უცნობია, რადგან ისინი შეიძლება საშუალო კლასის მოსახლეობაში ღიად, ჩვეულებრივი ადამიანებივით ცხოვრობდნენ.
თავის წიგნში ფრაიჰი წერს, რომ ის შეხვდა სამ ახალგაზრდა მუსლიმს, რომლებმაც სკოლას თავი დაანებეს და მოგვიანებით სირიაში წავიდნენ. ეს ახალგაზრდები ჯიბგირები იყვნენ, თუმცა თავად ამ ქმედებას ჯიჰადს უწოდებდნენ, რადგან თავდასხმებს ბრიუსელის დასავლეთის ნაწილის მოსახლეობაზე ახორციელებდნენ. ფრაიჰმა მათ უთხრა, რომ მათი ქმედება რასიზმს უფრო წააგავდა, მათ კი უპასუხეს, რომ ეს განგსტერული ისლამი იყო
“ამ ახალგაზრდა ადამიანებს არ აქვთ სამსახური და მომავალი, ასე რომ მათი დარწმუნება, მათთვის დიდი სამომავლო ისტორიის შექმნა, ძალიან ადვილია. ვგულისხმობ დიდ, კოლექტიურ ისტორიას, ოცნებებს, მიზნებს, იდეალიზმს", - ამბობს ფრაიჰი.
ბელგია ტერორისტების პრობლემას ვერ უმკლავდება
მიუხედავად იმისა, რომ ბრიუსელი წლების განმავლობაში ევროპული კულტურისა და პოლიტიკის ცენტრად ითვლებოდა, ბოლო დროს მისი რეპუტაცია სწორედ ტერორისტულ დაჯგუფებებთან და ექსტრემიზმთან კავშირმა გააფუჭა. მეტიც, ვაშინგტონ პოსტის ინფორმაციით, უკანასკნელ წლებში თითქმის 500 ბელგიელი მოქალაქე სირიასა და ერაყში მიმდინარე კონფლიქტში იბრძოდა, საბოლოოდ კი მათი უმეტესობა ისლამური სახელმწიფოს რიგებში გაწევრიანდა. სწორედ ამ ფაქტებზე დაყრდნობით შეიძლება ითქვას, რომ ბელგია ევროპაში ისლამური სახელმწიფოს მებრძოლების უმსხვილეს ექსპორტიორად იქცა.
ამასთან, აღსანიშნავია, რომ ბელგიაში მცხოვრებმა უამრავმა მუსლიმმა თავად შეძლო აისისთან კავშირის დამყარება. სირიასა და ერაყში წასული ზოგიერთი ადამიანი ან საბრძოლო მოქმედებების დროს დაიღუპა, ან იქ დარჩა, სხვები კი ევროპაში დაბრუნდნენ. ბელგიის ხელისუფლება ფიქრობს, რომ საბრძოლო მოქმედებებიდან 100-მდე მებრძოლი შეიძლება დაბრუნებულიყო, მათ შორის აბააოუდიც, რომელიც პარიზის ტერაქტის ერთ-ერთი ლიდერად ითვლება.
ისლამური სახელმწიფოს ამ და სხვა მებრძოლების მიერ შექმნილი საფრთხე ბელგიის სახელმწიფოსათვის სირთულე აღმოჩნდა. პრობლემა მხოლოდ ჯიჰადისტების პოტენციურ რაოდენობაში არ მდგომარეობს. ქვეყანა ასევე ცნობილია, როგორც შეიარაღებული კონტრაბანდისტების რეგიონული ცენტრი, ხოლო ბელგიის ორენოვანი სტრუქტურა გამომძიებლებს ინფორმაციის გადაცემის პროცესშიც უქმნის პრობლემებს.
ასევე აღსანიშნავია, რომ ბრიუსელის პოლიციის ვიდეო თვალთვალის სისტემის ხარისხი პარიზისა და ლონდონის სათვალთვალო სისტემებისას ბევრად ჩამოუვარდება. ნათელია, რომ ქვეყნის თავდაცვის სისტემაში რიგი ხარვეზებია. ბელგიის მოქალაქეები კი შეშინებულები არიან, მათთვის უცნობია, მოხდება თუ არა მათ ქვეყანაში მორიგი ტერაქტი.
აშშ-ს ტერორიზმთან ბრძოლის ექსპერტი კლინ ვოთსი კი განმარტავს, რომ ბრიუსელის თავდასხმები პარიზის ტერაქტის გაგრძელებაა, თუმცა უცნობია, ბელგიის დედაქალაქში მომხდარ ტერორისტულ აქტს მოჰყვება თუ არა რაიმე სახის გაგრძელება.
მასალა მომზადებულია უცხოურ მედიაზე დაყრდნობით.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
კომენტარები