სამედიცინო ასოციაციების აზრით, ექიმებმა ფარმაკოლიოგიური გადამზადება უნდა გაიარონ
დღეს, 29 მარტს, სამედიცინო ასოციაციების გაერთიანებამ და კლინიკური ფარმაკოლოგიისა და რაციონალური ფარმაკოთერაპიის ხელშეწყობის კავშირმა ჟურნალისტებს მათ მიერ შემუშავებული რეკომენდაციები გააცნეს, რომლებიც მიზნად ექიმების მიერ პაციენტებისათვის მედიკამენტების არარაციონალური დანიშვნის აღმოფხვრას ისახავს. რეკომენდაციების შემუშავებისას ძირითადი აქცენტი ექიმების ფარმაკოლოგიური კუთხით გადამზადებასა და სამედიცინო დაწესებულებებში კლინიკური ფარმაკოლოგების მიერ მედიკამენტების დანიშვნის გაკონტროლების აუცილებლობაზე გაკეთდა.
როგორც კლინიკური ფარმაკოლოგიისა და რაციონალური ფარმაკოთერაპიის ხელშეწყობის კავშირის ხელმძღვანელმა, რუსუდან ჯაშმა განმარტა, პოლიპრაგმაზიის ძირითადი მიზეზი საქართველოში ლიბერალური ფარმაცევტული ბაზრის არსებობა და დაურეგულირებელი სისტემაა. მისი თქმით, დღეს ფაქტობრივად არ არსებობს უწყვეტი განათლების სისტემა და მედიკამენტებთან დაკავშირებით ინფორმაციას ექიმები არა საკუთარ ცოდნაზე დაყრდნობით, არამედ იმ ფარმაცევტული კომპანიებისგან ფლობენ, რომლებიც, ხშირ შემთხვევაში, ექიმებს თავიანთი მედიკამენტების შესახებ დადებით ინფორმაციას აწვდიან.
ჟურნალისტების შეკითხვას, თუ როგორ უნდა დარეგულირდეს ერთი და იმავე კოპმანიის მფლობელობაში არსებული კლინიკის მიერ ამავე კომპანიის მფლობელობაში არსებული ფარმაცევტული პრეპარატების გამოწერა, სამედიცინო ასოციაციების გაერთიანების ხელმძღვანელმა, არჩილ მორჩილაძემ უპასუხა, რომ ასეთი შემთხვევები არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ განვითარებულ ქვეყნებშიც არის. თუმცა, მისი აზრით, აღნიშნული პრობლემის აღმოფხვრის ერთადერთი რეალური გამოსავალი კლინიკური მართვის პროტოკოლებია:
"ჩვენთან არ იწერება ეს პროტოკოლები. ჩვენი ასოციაციები ძირითადად ევროპიდან იღებენ მაგალითს, რომელთა მორგებაც ხდება ქართულ რეალობაზე. ვის მფლობელობაშიც არ უნდა იყოს კლინიკა, ექიმისთვის სახელმძღვანელო არის კლინიკური მართვის პროტოკოლი და როდესაც ეს დაინერგება, ბუნებრივად შემცირდება პოლიპრაგმაზია ამ კუთხით".
თუმცა, როგორც შეხვედრაზე აღინიშნა, მხოლოდ გაწერილი გაიდლაინებისა და პროტოკოლების შესაბამისად მოქმედება საკმარისი არ არის. ჯაშის თქმით, ხშირია შემთხვევები, როდესაც პაციენტს რამდენიმე დაავადება ერთად აქვს, ექიმი კი, პროტოკოლის გათვალისწინებით, რამდენიმე მედიკამენტს უნიშნავს. ეს მედიკამენტები კი სხვადასხვა გვერდით ეფექტებს იწვევენ:
"3 წამლის ერთად დანიშვნა დაახლოებით 20%-მდე გვერდით ეფექტს წარმოშობს, ხოლო 5-6 პრეპარატის დანიშვნის დროს, მათ მიერ გამოწვეული გვერდითი ეფექტების სუმარული ჯამი კი 81-დან 90%-მდეა".
ჯაში მიიჩნევს, რომ სწორედ ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად არის საჭირო, სამედიცინო დაწესებულებებში კლინიკური ფარმაკოლოგების მუშაობა, რომლებიც ამ პროცესს გააკონტროლებენ და მათი მოქმედების მთავარი მიზანი, პაციენტთან ინდივიდუალური მუშაობა იქნება.
შეხვედრაზე აღნიშნეს, რომ ასევე დიდი პრობლემაა ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატების, როგორც წამლის, სამედიცინო დოკუმენტაციაში შეტანა. სწორედ ამიტომ უნდა მოხდეს მითი ერთმანეთისგან გამიჯვნა:
"ჩვენს ქვეყანაში მედიკამენტად რეგისტრირებულია ისეთი პრეპარატები, რომლებიც ევროპაში არ ითვლება პრეპარატად".
ჯაშმა და მორჩილაძემ ასევე განმარტეს, რომ პოლიპრაგმაზიის შემთხვევები ძირითადად პირველადი ჯანდაცვის რგოლში ჩნდება ხოლმე, რადგან იქ ექიმი დამოუკიდებლად, მარტო მუშაობს და მას არავინ აკონტროლებს. რაც ეხება ჰოსპიტალურ სექტორს, ჯაშის თქმით, მას ხარისხის მართვის სამსახური და ჯანდაცვა ერთდროულად აკონტროლებენ, შესაბამისად, პოლიპრაგმაზიის შემთხვევები იქ ნაკლებად იჩენს თავს:
"პოლიპრაგმაზიის შემთხვევები ჰოსპიტალურ სექტორშიც არის, თუმცა იქ პროტოკოლები და გაიდლაინები მეტ-ნაკლებად აკონტროლებენ ამას".
შემუშავებული რეკომენდაციების თანახმად, ექიმებმა მაქსიმალურად უნდა გაითვალისწინონ კლინიკური პროტოკოლები პაციენტისთვის მედიკამენტის დანიშვნის პროცესში, ყურადღება მიაქციონ მის ფასს, რადგან ქართულ ფარმაცევტულ ბაზარზე ჯენერის ფასი ბევრად აღემატება ორიგინალის ფასს. რეკომენდაციების თანახმად, ასევე საჭიროა, ჯანდაცვის სამინისტრომ მედიკამენტების ე.წ. ნებაყოფლობითი რეგისტრაციის რეჟიმს გადახედოს იმისთვის, რომ გაიმიჯნოს ბიოლოგიურად აქტიური დანამატები და სხვა სამკურნალო საშუალებები ერთმანეთისგან. ასოციაციის აზრით, ასევე მნიშვენლოვანია არსებობდეს უწყვეტი სამედიცინო განათლება და მასში ფარმაკოლოგიის როლის გაზრდა.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაკალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ" კალაძე სპორტსმენებზე, რომელმაც ხელისუფლების ძალადობა დაგმეს: "მეც ვუერთდები "არა რუსულ კანონს", ამ სუფთა ქართულ კანონს კი აუცილებლად მივიღებთ"
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
კომენტარები