როგორ გავარკვიოთ, არის თუ არა სიცოცხლე შორეულ პლანეტებზე?
არსებობს თუ არა სიცოცხლე კოსმოსში ან სხვა პლანეტებზე? - ეს კითხვა უკვე დიდი ხანია, გვაწუხებს. აქამდე მეცნიერება უცხო პლანეტებზე სიცოცხლის არსებობის ორ ძირითად პირობაზე იყო შეთანხმებული.
1. წყლის არსებობა პლანეტის ზედაპირსა ან სიღრმეებში.
2. ჟანგბადის შესამჩნევი ნიშნები ატმოსფეროში.
ასტრონომთა დიდ ნაწილს მიაჩნია, რომ ჟანგბადის არსებობის მთავარი წყარო სიცოცხლეა. ამის ყველაზე კარგი მაგალითი კი ჩვენი პლანეტაა. დედამიწის ატმოსფერო გამდიდრებულია ჟანგბადით, რადგან აქ მყოფი ცოცხალი ორგანიზმები ჭარბი რაოდენობით გამოიმუშავებენ მას. სიცოცხლის გარეშე კი დედამიწაზე ჟანგბადიც არ იარსებებდა. მეცნიერთა ნაწილი საწყის ეტაპზე სხვა პლანეტებზე სიცოცხლის აღმოჩენის ერთ-ერთ საინტერესო გზას განიხილავდა. კერძოდ, დაკვირვება უნდა მომხდარიყო პლანეტიდან არეკვლილ სინათლეზე, რითაც გამოჩნდებოდა, იყო თუ არა პლანეტის ზედაპირზე ფლორა, თუმცა საბოლოოდ მკვლევარები იმ დასკვნამდე მივიდნენ, რომ ატმოსფეროს შესწავლა ყველაზე ოპტიმალური გზა იყო.
ბოლო კვლევაში, რომელიც Science Advance-მა გამოაქვეყნა, ვაშინგტონის უნივერსიტეტის მეცნიერთა ჯგუფმა გამოთქვა ეჭვი, რომ ატმოსფეროებში მხოლოდ ჟანგბადის ძიება საკმარისი არაა:
- ჟანგბადის არსებობა მაინცდამაინც სიცოცხლის არსებობაზე არ მიუთითებს. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ კოსმოსში სიცოცხლე არსებობს, ჩვენ წარმოდგენაც არ გვაქვს, არის თუ არა ამ სიცოცხლის პროდუქტი ჟანგბადი.
- ჟანგბადის რაოდენობა ატმოსფეროებში ხშირად მოსალოდნელად დაბალია. თუ დედამიწის მაგალითს გავითვალისწინებთ, ჟანგბადის რაოდენობა ჩვენს პლანეტაზე სიცოცხლის ჩასახვამდე ძალიან მცირე იყო.
სპეციფიკური აირები: ნახშირორჟანგი და მეთანი
მილიარდი წლის წინათ დედამიწის ატმოსფერო სხვადასხვა აირებს შეიცავდა, მათ შორის იყო ნახშირორჟანგი და მეთანი. ეს ორი აირი ერთმანეთთან შეუთავსებელია, რადგან ნახშირორჟანგი თანდათან აქრობს მეთანს, თუ, რა თქმა უნდა, ცოცხალი ორგანიზმები არ უზრუნველყოფენ იმას, რომ ატმოსფერო მეთანით მუდმივად გაამდიდრონ.
"თუ ატმოსფეროში მეთანია, ამის ახსნა რთულია ცოცხალი ორგანიზმების გარეშე", - ამბობენ მეცნიერები.
ამიტომაცაა, რომ ჟანგბადის გარდა, მკვლევარებმა სხვა აირების ძებნაც დაიწყეს. დედამიწის არსებობის პირველ ნახევარში, პლანეტის ატმოსფერო ოთხ ერთმანეთთან შეუთავსებელ აირს შეიცავდა: ნახშირორჟანგს, აზოტს, მეთანსა და წყალს. მათგან ყველაზე ადვილად დასადგენი მეთანი და ნახშირორჟანგია, თუმცა ოთხივე კომპონენტის პოვნა, რა თქმა უნდა, სასურველია.
ახლო მომავალი
იმედია, ახლო მომავალში ასტრონომები შეძლებენ ისეთი პლანეტის აღმოჩენას, სადაც ეს ოთხივე აირი იარსებებს, თუმცა ეს საკმარისი პირობა როდია. აუცილებელია, რომ პლანეტა დედამიწის მსგავსად პატარა და კლდოვანი იყოს, რათა საცხოვრებლად გამოგვადგეს. პლანეტისგან უახლოესი ვარსკვლავი კი იმდენად უნდა იყოს დაშორებული, რომ წყალი თხევად მდგომარეობას ინარჩუნებდეს.
NASA-ს ჯეიმს უების ტელესკოპს მომავალ წელს გაუშვებენ და მისი უმთავრესი მისია სხვა პლანეტების ატმოსფეროში მეთანისა და ნახშირორჟანგის მოძებნა იქნება. თუ ეს პუნქტები დაკმაყოფილებული იქნება, მოგვიანებით კიდევ უფრო მძლავრი ტელესკოპებს გაუშვებენ სხვა აირებისა და წყლის აღმოსაჩენად.
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
-
გადახედვაჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი ჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი
-
გადახედვაპოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ პოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს ბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა ბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა
-
გადახედვასაიას განცხადება გელა ნადირაძის ადგილსამყოფლის და მდგომარეობის შესახებ საიას განცხადება გელა ნადირაძის ადგილსამყოფლის და მდგომარეობის შესახებ
-
გადახედვაქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ ქართველი იუთუბერები საერთო ვიდეოს ავრცელებენ და რუსულ კანონს გმობენ
-
გადახედვაახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი ახლა საქართველოს ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული, მე ნათლად ვთქვი, რომ ევროინტეგრაციის გზაზე ეს კანონი პრობლემაა — ხერტ იან კოოპმანი
-
გადახედვასაჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს საჩხერელი გელა ნადირაძე, რომელიც აქციაზე გაუჩინარდა, საავადმყოფოში ნაცემი იპოვეს
-
გადახედვაახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა ახლობლები ეძებენ აქციაზე საჩხერიდან ჩამოსულ კაცს — მას, სავარაუდოდ, სპეცრაზმმა სცემა
-
გადახედვადანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ დანიგანი: მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კვლავ დაადასტუროს ერთგულება საქართველოს ევროატლანტიკური მომავლის მიმართ
-
გადახედვაღოღობერიძე: ჩვენ გავიმარჯვებთ და ამ საქართველოში იმათთვისაც იქნება ღირსეული ადგილი, ვინც დღეს, სხვადასხვა მიზეზების გამო, სხვაგვარად ფიქრობს! ღოღობერიძე: ჩვენ გავიმარჯვებთ და ამ საქართველოში იმათთვისაც იქნება ღირსეული ადგილი, ვინც დღეს, სხვადასხვა მიზეზების გამო, სხვაგვარად ფიქრობს!
-
-
გადახედვარუსული კანონის მოწინააღმდეგეები გმირთა მოედნის პიკეტირებას გეგმავენ — საპროტესტო აქცია ჩატარდება პარლამენტთანაც რუსული კანონის მოწინააღმდეგეები გმირთა მოედნის პიკეტირებას გეგმავენ — საპროტესტო აქცია ჩატარდება პარლამენტთანაც
-
გადახედვაკაცს, რომელმაც ლილოს მოვაჭრე შეკვეთით მოკლა, უვადო პატიმრობა შეეფარდა კაცს, რომელმაც ლილოს მოვაჭრე შეკვეთით მოკლა, უვადო პატიმრობა შეეფარდა
-
-
გადახედვასაპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას საპარლამენტო ოპოზიციის ბრიფინგი პარლამენტის დაკეტილ ჭიშკართან და მათი მთავარი გზავნილები ხელისუფლებას
კომენტარები