კეპლერის მისიის დასასრული - ეგზოპლანეტების მაძიებელ ხომალდს საწვავი პრაქტიკულად ამოეწურა
პლანეტებზე მონადირე ხომალდს, რომლის მეშვეობითაც უცხო მზის სისტემებისა და ეგზოპლანეტების შესახებ ძალიან ბევრი რამ ვისწავლეთ, საწვავი პრაქტიკულად ამოეწურა.
კეპლერი ამჟამად "ძილის" რეჟიმშია გადაყვანილი. მას ძალიან მცირე რაოდენობის საწვავი აქვს დარჩენილი, რასაც მეცნიერები ხომალდის დედამიწისკენ მომართვისა და მასზე არსებული ინფორმაციის გამოსაგზავნად გამოიყენებენ, ხომალდი ამ მანევრს 10 ოქტომბერს განახორციელებს.
რთულია ვარაუდი, თუ ზუსტად რა ოდენობის საწვავია დარჩენილი ხომალდზე. თუ 10 ოტომბერს შესრულებული მანევრის შემდეგ ხომალდის ბორტზე საწვავი კვლავ დარჩება კეპლერმა შეიძლება პლანეტებზე დაკვირვება გააგრძელოს, თუმცა ეს ნაკლებად სავარაუდოა.
დედამიწაზე ან ნებისმიერ სხვა სხეულზე, რომელსაც საკმარისი მიზიდულობის ძალა აქვს საწვავის რაოდენობის გაზომვა მარტივია.
კოსმოსში, დარჩენილი საწვავის რაოდენობის გაზომვა ავზში არსებული სპეციალური ჰაერის ბუშტით ხდება - ავზში არსებული ბუშტი იბერება და საწვავს ძრავებისკენ დევნის, ბუშტში არსებულ წნევაზე დაკვირვებით კი შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რა რაოდენობის საწვავია დარჩენილი ხომალდში. თუმცა ეს მეთოდი მხოლოდ ნაწილობრივაა ეფექტური - როდესაც საწვავის რაოდენობა გარკვეულ ნიშნულს ჩამოცდება, ჰაერის ბუშტი საწვავის გარდა ავზის კედლებსაც აწვება, ეს კი გამოთვლებში უზუსტობებს იწვევს.
არსებობს ხომალდში საწვავის რაოდენობის გაზომვის სხვა საშუალებებიც, თუმცა ისინი კიდევ უფრო არაზუსტია. კეპლერის გუნდმა ყველა შესაძლო მეთოდი გამოიყენა და მიღებული შედეგების შეჯამებით გაირკვა, რომ ხომალდში საწვავი პრაქტიკულად აღარ არის.
კეპლერის აღმოჩენები
ეგზოპლანეტების მაძიებელი ხომალდი ორბიტაზე 2009 წელს გაუშვეს და სხვადასხვა დაბრკოლების მიუხედავად მისია ძალიან წარმატებული გამოდგა. მისიის პირველ ნაწილში კეპლერმა ცის განსაზღვრულ რეგიონში 2 327 ეგზოპლანეტა აღმოაჩინა.
2012 წელს ხომალდს სერიოზული პრობლემები შეექმნა - ხომალდის ოთხი გიროსკოპიდან ორი მწყობრიდან გამოვიდა. გიროსკოპები ხომალდს სივრცეში ორიენტაციისთვის სჭირდება და ორი მათგანის დაკარგვა კეპლერისთვის დიდი დანაკლისი იყო.
მიუხედავად ამისა, ინჟინრებმა ხომალდის სიცოცხლის გახანგრძლივება მაინც შეძლეს, თუმცა მისი დავალება ნაწილობრივ შეიცვალა. კეპლერის გახანგრძლივებულ მისიას K2 ეწოდა და გარდა ეგზოპლანეტებისა, მისი მიზანი ზეახალი ვარსკვლავების, ასტეროიდებისა და კომეტების აღმოჩენაც გახდა.
K2-ის დროს კეპლერმა დამატებით 325 ეგზოპლანეტა აღმოაჩინა, თუმცა გახანგრძლივებული მისიის ფარგლებში შეგროვებული ინფორმაციის ნაწილი ხომალდიდან ჯერ კიდევ არ მიგვიღია.
სექტემბერში კეპლერმა გახანგრძლივებული მისიის ბოლო დავალება შეასრულა, ის მერწყულის თანავარსკვლავედში არსებულ 30 000-ზე მეტ ვარსკვლავსა და გალაქტიკას დააკვირდა. შესაბამისად, აღმოჩენილი ეგზოპლანეტების რიცხვი კიდევ გაიზრდება.
ეგზოპლანეტები კეპლერამდე
კეპლერის მისიამდე ეგზოპლანეტების შესახებ მწირი ინფორმაცია გვქონდა. ხომალდის გაშვების შემდეგ ეგზოპლანეტების აღმოჩენის სიხშირე რამდენჯერმე გაიზარდა.
10 ოქტომბერს ხომალდი უკანასკნელი მისიის დროს შეგროვებულ ინფორმაციას სრულად გამოგზავნის, რის შემდეგაც მისია სავარაუდოდ მალე დასრულდება.
კეპლერის შემდეგ ეგზოპლანეტებზე დაკვირვებას ახალი ხომალდი, TESS გააგრძელებს, რომელიც ორბიტაზე 2018 წლის აპრილში გავიდა, ახალი ტელესკოპი ორი წლის განმავლობაში დაახლოებით 200 000 ვარსკვლავს შეისწავლის.
-
გადახედვაო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ] ო'ბრაიენი: თუ საქართველოს ხელისუფლება ე.წ. რუსულ კანონს მიიღებს, ვითარება ჩვენთვის ნათელი გახდება [ინტერვიუ]
-
გადახედვამიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან მიუხედავად დაპირისპირებისა და რთული ვითარებისა, უნდა გვაერთიანებდეს სამშობლოს სიყვარული და შეგვეძლოს მშვიდობიანი თანაცხოვრება — ეპისტოლედან
-
გადახედვარუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა რუსეთმა ვოლოდიმირ ზელენსკი ძებნილად გამოაცხადა
-
გადახედვასალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე სალომე ზურაბიშვილი ელჩებს: დაძაბულ ვითარებაში ვართ... ჩემი თხოვნაა, განხორციელდეს მაღალი დონის ვიზიტები მაისის ბოლომდე
-
გადახედვააზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს აზერბაიჯანში დაკავებულ მედია ადვოკატს და ტელეკომპანიის დამფუძნებელს, არ აძლევენ საშუალებას, სასწრაფო ბიოფსია ჩაიტაროს
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვააქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია აქცია ქართული ოცნების ოფისთან — სანაპირო გადაკეტილია
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაპრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო პრეზიდენტმა ე.წ ოფშორების კანონს ვეტო დაადო
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვასაქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა საქართველოს რეიტინგი, პრესის თავისუფლების მსოფლიო ინდექსში, 26 ადგილით დაეცა
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
კომენტარები