ტერეზა მეის თანაპარტიელებმა უნდობლობა გამოუცხადეს — შესაძლოა, მან თანამდებობა დატოვოს
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრ ტერეზა მეის თანაპარტიელებმა კონსერვატიული პარტიიდან უნდობლობა გამოუცხადეს, ამას კი შესაძლოა, მისი თანამდებობიდან გადაყენება მოჰყვეს.
მეის მოწინააღმდეგე თანაპარტიელებმა 48 წერილი შეაგროვეს, რომელშიც პრემიერ-მინისტრს უნდობლობას უცხადებდნენ. წერილების ეს რაოდენობა საკმარისია იმისათვის, რომ პარტიის ლიდერის მიმართ უნდობლობის ვოტუმის კენჭისყრა ჩატარდეს.
თემთა პალატის დეპუტატები კონსერვატიული პარტიიდან ამასთან დაკავშირებით 12 დეკემბერს, გრინვიჩის დროით ექვსიდან რვა საათის შუალედში იმსჯელებენ. იმ შემთხვევაში თუ უმრავლესობამ მეის წინააღმდეგ მისცა ხმა, პრემიერ-მინისტრს თანამდებობის დატოვება მოუწევს.
ტერეზა მეიმ დიდი ბრიტანეთის პრემიეერ-მინისტრის თანამდებობა 2016 წელს დაიკავა მას შემდეგ, რაც რეფერენდუმით ქვეყნის მოსახლეობამ ევროკავშირის დატოვება გადაწყვიტა. ამ ხნის განმავლობაში ბრექსიტის გეგმისთვის ის დიდხნიან და რთულ მოლაპარაკებებს აწარმოებდა ევროკავშირთან. არსებულმა გეგმამ კი დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია როგორც ევროსკეპტიკოსებში, ისე ბრექსტისი მომხრეებში.
როგორ ხდება პრემიერ-მინისტრის გადაყენება
კენჭისყრასთან დაკავშირებით ტერეზა მეიმ განაცხადა, რომ თავისი ნებით არ გადადგებოდა და გამარჯვებისთვის ბოლომდე იბძროლებდა. მისივე თქმით, ახალი პრემიერ-მინისტრის არჩევას მოჰყვება ბრექსიტის გადადება ან საერთოდ მასზე უარის თქმა.
"კონსერვატიული პარტიის ლიდერის ცვლილება კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენებს ჩვენი ქვეყნის მომავალსა და შექმნის გაურკვევლობას იმ დროს, როდესაც ამის უფლება არ გვაქვს".
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის შეცვლის ერთიანი და გაწერილი მეთოდი არ არსებობს. ერთი ვარიანტია, რომ თანამდებობა დატოვოს, თუმცა მეიმ უკვე განაცხადა, რომ ამას არ აპირებს. ამიტომაც ყველაფერი დამოკიდებულია პარტიაზე, ყველა პარტიას კი თავისი წესი აქვს.
რადგანაც ახლა ხელისუფლებაში კონსერვატიული პარტიაა, რომლის ლიდერიც ტერეზა მეია, პრემიერის გადაყენებაც მათი წესებით მიმდინარეობს. ტრადიციისამებრ პარტიის ლიდერები მთავრობის ლიდერები არიან. თუ პარტიას ლიდერის შეცვლა სურს არსებობს უნდობლობის ვოტუმი, რომლის მიხედვითაც თემთა პალატის კონსერვატიული პარტიიდან კენჭს უყრიან ენდობიან თუ არა არსებულ ლიდერს.
პროცედურა იწყება მაშინ, როდესაც პარლამენტში პარტიის დეპუტატების 15 პროცენტი უნდობლობის წერილს წერს. თუ დღევანდელ მდგომარეობას გავითვალისწინებთ, მინიმუმ 48 დეპუტატს უნდა დაეწერა მსგავსი წერილი და გაეგზავნა 1922 წლის კომიტეტის თავმჯდომარისთვის. ტერეზა მეის წინააღმდეგ დეპუტატებმა სწორედ ამ გზას მიმართეს.
ამის შემდეგ ლიდერის მიმართ ნდობის კენჭისყრა ტარდება, რომელშიც თამთა პალატიდან ყველა დეპუტატი იღებს მონაწილეობს. თუ პრემიერს უმრავლესობა მხარს დაუჭერს, ის თანამდებობაზე რჩება და ერთი წლის განმავლობაში მის მიმართ უნდობლობის ვოტუმს ვეღარ გამოაცხადებენ.
მაგრამ თუ პარტიის ლიდერი ხმების საჭირო რაოდენობას ვერ დააგროვებს, ის ვალდებულია, რომ თანამდებობა დატოვოს. ასეთ დროს დეპუტატებმა უნდა გადაწყვიტონ ვინ შეცვლის პრემიერს.
როდესაც კონსერვატორული პარტია ლიდერს ხსნის, მაშინ პრემიერის თანამდებობისთვის კონკურსი ცხადდება. გადაყენებულ პრემიერს მონაწილეობის უფლება არ აქვს.
ეს პროცესი შეიძლება გაგრძელდეს დღეები ან კვირები. ახლა კი კონსერვატიული პარტიისთვის მნიშვნელოვანი დროა, რადგან ბრექსიტის შეთანხმება ჯერ კიდევ მიუღწეველია.
რა გახდა უთანხმოების მიზეზი
დიდი ბრიტანეთი ევროკავშირს 1973 წელს შეუერთდა და პირველი ქვეყანაა, რომელიც მას დატოვებს. ის ევროკავშირიდან საბოლოოდ 2019 წლის 29 მარტს უნდა გამოვიდეს. დოკუმენტის პროექტში საუბარია 21-თვიან გარდამავალ პერიოდზე და ე.წ. გაყრის კანონპროექტის დეტალებზე, რომლის მიხედვითაც ბრიტანეთმა ევროკავშირს 39 მილიარდი ფუნტ სტერლინგი უნდა გადაუხადოს.
უთანხმოების მთავარი მიზეზი, რომელმაც დიდი ბრიტანეთი პოლიტიკურ კრიზისში მოაქცია ტერეზა მეის ბრექსიტის შეთანხმებაა. ამას წინ უძღვოდა 18-თვიანი რთული მოლაპარაკებები ბრიუსელთან. ეს ეხებოდა, როგორც ბრიტანეთის საზღვრებს, ისე მოქალაქეებს გადაადგილებას ბრიტანეთსა და კონტინენტს შორის.
შეთანხმების ყველაზე საკამათო ნაწილი ჩრდილოეთ ირლანდიისა და ირლანდიის რესპუბლიკის საზღვარს ეხება. ეს არის ერთადერთი სახმელეთო საზღვარი, რომელიც დიდ ბრიტანეთსა და ევროკავშირს აქვთ. ახლა ეს საზღვარი ნომინალურად არსებობს.
ტერეზა მეიც და ევროკავშირიც მიიჩნევენ, რომ ირლანდიის რესპუბლიკასა და ჩრდილოეთ ირლანდიას შორის სრულყოფილი საზღვარი არ უნდა არსებობდეს, რაც პასპორტის კონტროლსა და მკაცრ შემოწმებას გულისხმობს. ბოლო შეთანხმებით კი, საზღვარი ღია იქნება ეს კი "მკაცრი ბრექსიტის" პრინციპებს ღალატობს.
14 ნოემბერს დიდი ბრიტანეთის მთავრობამ ბრექსიტის პროექტს მხარი დაუჭირა. ამ შეთანხმებას მინისტრთა კაბინეტის 11-მა წევრმა არ დაუჭირა მხარი, მათგან ორი კი გადადგა, მათ შორის, ბრექსიტის საკითხების მინისტრი. ჯერ კიდევ ამ დროს დეპუტატებმა უნდობლობის ვოტუმისთვის წერილების შეგროვება დაიწყეს, თუმცა საქმე კენჭისყრამდე არ მივიდა.
ევროკავშირის ლიდერებმა დიდი ბრიტანეთის ევროკავშირიდან გასვლისა და სამომავლო ურთიერთობების შეთანხმებას მხარი 25 ნოემბერს დაუჭირეს. შეთანხმება, რომელიც ჯერ დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა უნდა დაამტკიცოს, ევროკავშირიდან გასვლის პროცედურების მნიშვნელოვანი დასაწყისია.
11 დეკემბერს თემთა პალატაში ბრექსიტის შეთანხმებისთვის უნდა ეყარათ კენჭი, თუმცა ტერეზა მეიმ ის გადადო. მეიმ აღიარა, რომ თუ კენჭისყრა გაიმართებოდა თემთა პალატა შეთანხმებას მხარს არ დაუჭერდა.
"თუ თქვენ გსურთ მეორე რეფერენდუმი, რომელიც პირველის შედეგებს შეცვლიდა, მაშინ ეს საზოგადოებას ისევ გახლეჩდა. თუ თქვენ გსურთ ევროკავშირი შეთანხმების გარეშე დატოვოთ — ეს ჩვენს ქვეყანას მიაყენებს ზიანს".
ირლანდიისაა და ჩრდილოეთ ირლანდიის საზღვრისთვის მეტი "გარანტიის მისაღებად" მეი ბრიუსელში გაემგზავრა და გემრანიის კანცლერსა და ნორვეგიის პრემიერს შეხვდა. მას დაგეგმილი ჰქონდა შეხვედრები ჟან-კლოდ იუნკერთან და დონალ ტუსკთან.
ახლა კი დანამდვილებით რთულია იმის თქმა, თუ რა ბედი ელის ბრექსიტის შეთანხმებას.
-
გადახედვადერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს დერეკ შოლე: მრავალწლიანი პარტნიორობის შემდეგ, ვწუხვართ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებები სასწორზე დევს
-
გადახედვაქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ ქართველი სტარტაპერები რუსული კანონის წინააღმდეგ ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ
-
გადახედვასასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს სასტუმრო პარაგრაფთან აქციის მონაწილე დააკავეს
-
გადახედვაკლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე! კლუბი KHIDI: ვაუქმებთ 3 და 4 მაისის ივენთებს. არა რუსულ კანონს! შევხვდებით რუსთაველზე!
-
გადახედვაჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის განცხადება კახა კალაძის მიერ, ჟურნალისტის შეურაცხყოფის ფაქტზე
-
გადახედვადღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია დღეს, კობახიძემ, ამ ქვეყნის ისტორიაში უპრეცედენტო და უდიდესი თავდასხმა განახორციელა აშშ-ზე — გრიგოლ გეგელია
-
გადახედვარა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე რა უნდა ვიცოდეთ დღევანდელ პროტესტზე, რომელიც 18:30-ზე დაიწყება სასტუმრო პარაგრაფთან, თავისუფლების მოედანზე
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე კობახიძე აშშ-ს "ორ რევოლუციურ მცდელობაში" ადანაშაულებს — რა გავიგეთ მისი და აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის მრჩევლის პოსტებიდან X-ზე
-
გადახედვამინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე მინდა, მივმართო ჩვენი ქვეყნის აკრედიტებულ ელჩებს მეგობარ ქვეყნებში... საკითხი ეხება ჩვენი ქვეყნის მომავალს! — მამუკა ხაზარაძე
-
გადახედვაპოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI პოლიციის უმოქმედობა აქციის მონაწილეებზე ძალადობას ახალისებს — DRI
-
გადახედვაპარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა პარლამენტში 3 და 4 მაისს უსაფრთხოების ყვითელი დონე იმოქმედებს — ვიზიტორებს ეზღუდებათ პარლამენტის სასახლეში შესვლა
-
გადახედვა11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა 11 მაისს, ევროპის დღეს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო მანიფესტაცია დაანონსდა
-
გადახედვაცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ ცირკთან აქციის მონაწილეებს, უცნობი პირები, ფიზიკურად გაუსწორდნენ
-
გადახედვასაფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ საფრანგეთში მცხოვრები ქართველი სტუდენტები რუსული კანონის გაწვევას მოითხოვენ და აქციის მონაწილეებზე ძალადობას გმობენ
-
გადახედვაგზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია გზის გადაკეტვა შეკრების თავისუფლების ფორმაა — საია
-
გადახედვაკობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე კობახიძე აშშ-ში მიიწვიეს დათქმით, რომ ვიზიტამდე უნდა შეჩერებულიყო კანონპროექტის განხილვა — საგარეო აშშ-ის ელჩის განცხადებაზე
-
გადახედვაპოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა პოლიციამ გმირთა მოედანზე, რამდენიმე წუთის წინ, სამი ადამიანი დააკავა
-
გადახედვაჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი ჩაკვეტაძე: არაფერი არ დგას ჩვენს ხალხზე მაღლა, გაიწვიეთ ეს კანონი
-
გადახედვაპოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ პოლიცია ცდილობს, გმირთა მოედანზე მოძრაობა გახსნას — სამართალდამცველები აქციის მონაწილეების მიმართ ძალას იყენებენ
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს ბუდუ ზივზივაძე: არა რუსეთს და არა ყველაფერს, რაც საქართველოს რუსეთისკენ მიაქანებს
-
გადახედვაბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა ბუდუ ზივზივაძე: ვერანაირად გამართლდება მშვიდობიან მომიტინგეებზე თავდასხმა
კომენტარები