ქვეშეთი-კობის გზის მშენებლობა ხადის ისტორიული ხეობისთვის საგანგაშო სიტუაციას შექმნის — ICOMOS-ის ანგარიში
ძეგლებისა და ღირსშესანიშნავი ადგილების საერთაშორისო საბჭოს ანგარიშის თანახმად, ხადის ხეობა, სადაც ქვეშეთი-კობის მონაკვეთის გზის მშენებლობა იგეგმება, პროექტის განხორციელების შემთხვევაში, რისკის ქვეშაა. ორგანიზაციის განცხადებით, აუცილებელია, შეისწავლონ საგზაო გეგმის გავლენა ხეობასა და არეალში მდებარე კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებზე. ანგარიშში საუბარია 2016-2019 წლებში მსოფლიოს საფრთხის ქვეშ მყოფ მემკვიდრეობით ძეგლებზე, რომელთა შორის ხადის ხეობაც მოხვდა.
ICOMOS-ის განცხადებით, 2018 წლის ივლისში, სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილის, ნინო თანდილაშვილის წერილის საპასუხოდ, საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ აღნიშნა, რომ ხადის ხეობა მნიშვნელოვანი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებით ხასიათდებოდა. მათი თქმით, ამ ეტაპამდე, ეს ძეგლები ბოლომდე იდენტიფიცირებული და შესწავლილი არ არის.
საბჭოს ცნობით, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს წერილში, ასევე, ნათქვამია, რომ გარემოზე ზემოქმედების გავლენის შეფასება არ ჩატარებულა და დოკუმენტები ტერიტორიის არქეოლოგიური შეფასების შესახებ სააგენტოსთვის არ წარუდგენიათ, როგორც ამას კანონი მოითხოვდა.
"პროექტის ფარგლებში, ხადის ხეობის კულტურულ მემკვიდრეობაზე გავლენა საფუძვლიანად ამ დრომდე არ შეფასებულა. უნდა აღინიშნოს, რომ ხეობა მისი ადრეული შუასაუკუნეების თავდაცვითი და საეკლესიო ძეგლებით, ასევე, ეპიგრაფიული ძეგლების სიმდიდრით, მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ჩრდილოეთ საქართველოს კულტურულ მემკვიდრეობაში. ეს ნათლად აჩვენებს ხადის ხეობის მნიშვნელობას ქვეყნის წარსულ პოლიტიკურ ცხოვრებაში", — ნათქვამია ანგარიშში.
დოკუმენტში, ასევე, ვკითხულობთ, რომ ხადის ხეობაში არქიტექტურული მემკვიდრეობის ძეგლები, ეკლესიები, 5-7 მეტრის კოშკები, ქვის კედლები და სხვა ნაგებობებიც ძალიან ცუდ მდგომარეობაშია, ამიტომ მათი ასაკიდან და მშრალი კონსტრუქციიდან გამომდინარე, სერიოზულ მოვლას საჭიროებენ. ამასთან, ICOMOS-ის განცხადებით, ისტორიული ნაგებობების ერთი ჯგუფი დაგეგმილი კონსტრუქციის ზონიდან მხოლოდ 50 მეტრის დაშორებითაა, რაც, მათი შეფასებით, ხეობისთვის მნიშვნელოვან ზარალს გამოიწვევს.
"ეს საკითხი მოკლედ არის ნახსენები საქართველოს გზების დეპარტამენტის მიერ რეკონსტრუქციისა და განვითარების ევროპული ბანკისთვის 2019 წლის მარტში წარდგენილ გეგმაში. იქ ნათქვამია, რომ მატერიალური და კულტურული რესურსების უმეტესობა გზის პროექტიდან 100 მეტრის დაშორებითაა განთავსებული", — ნათქვამია დოკუმენტში.
ICOMOS-ის პოზიციით, აშკარაა, რომ ქვეშეთი-კობის გზის პროექტი ხადის ისტორიული ხეობისთვის საგანგაშო სიტუაციას შექმნის. მათი განცხადებით, ამ ტერიტორიაზე, თავისი მაღალი კულტურული და ტურისტული პოტენციალის გათვალისწინებით, გზის პროექტის განხორციელება სერიოზულად დააზარალებს როგორც ბუნებრივ გარემოს, ასევე, კულტრულ მემკვიდრეობასა და ადგილობრივ მოსახლეობას
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ ეს პროექტი სასწრაფოდ საჭიროებს ალტერნატივას, რადგან იგი რისკის ქვეშ აყენებს ხადის ხეობას, მის ფასდაუდებელ ლანდშაფტსა და კულტურულ მემკვიდრეობას.
ICOMOS UNESCO-სთან ასოცირებული გლობალური არასამთავრობო ორგანიზაციაა. მისი მიზანია ხელი შეუწყოს ძეგლების და ღირსშესანიშნავი ადგილების დაცვას, გამოყენებასა და განვითარებას.
ამავე თემაზე:
-
გადახედვაახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით ახალგაზრდა კაცი თვალის არეშია დაჭრილი სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიით
-
გადახედვამოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია მოვუწოდებთ შსს-ს, უარი თქვას კანონსაწინააღმდეგო, ღირსების შემლახავ ძალადობრივ პრაქტიკაზე — საია
-
გადახედვამოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე მოვუწოდებთ, შეწყვიტონ ძალადობა, წინააღმდეგ შემთხვევაში სპეციალური საშუალებებით შევწყვეტთ აქციას — შს მინისტრის მოადგილე
-
გადახედვაპარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა პარლამენტში უსაფრთხოების წითელი დონე ამოქმედდა
-
გადახედვამამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია მამუკა მდინარაძე: აღმოჩნდა, რომ 12-მილიმეტრიანი თიაქრით დავდიოდი, ამიტომ ვერ ვიყავი დღეს, ჩათვალეთ, 84-ე ხმა ჩემია
-
გადახედვა"მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი "მნიშვნელოვანია აქციის მონაწილეები არ გაცდნენ მშვიდობიანი შეკრების უფლების ფარგლებს" — სახალხო დამცველი
-
გადახედვაფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში ფონ დერ ლაიენი: დიდი შეშფოთებით ვაკვირდები საქართველოში არსებულ ვითარებას და ვგმობ ძალადობას თბილისის ქუჩებში
-
გადახედვავითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ ვითარება რუსთაველზე — ვრცელდება ინფორმაცია რეზინის ტყვიების გამოყენების შესახებ
-
გადახედვაშსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით შსს-ს განცხადება დემონსტრანტების წინააღმდეგ წყლის ჭავლისა და წიწაკის სპრეის გამოყენებასთან დაკავშირებით
-
გადახედვააქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს აქციის მონაწილეთა ნაწილს "ქართული ოცნების" ოფისისკენ, ნაწილს კი — კანცელარიისკენ გადასვლისკენ მოუწოდეს
-
-
გადახედვამამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება მამუკა მდინარაძეს დღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიუღია, მან სასწრაფო ოპერაცია გაიკეთა — რადიო თავისუფლება
-
-
გადახედვა"დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება "დროა, ურთიერთობებმა ქუჩიდან მოლაპარაკების მაგიდასთან უნდა გადაინაცვლოს" — საპატრიარქოს განცხადება
-
გადახედვაშსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს შსს განცხადებას ავრცელებს — რუსული კანონის მხარდამჭერი დეპუტატები შენობიდან სამართალდამცველების დახმარებით გაიყვანეს
-
გადახედვასია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ სია: ოცნების 83 დეპუტატი, რომლებიც რუსულ კანონს კენჭისყრაზე მხარს უჭერენ
-
გადახედვადეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ დეპუტატები მალე პარლამენტს დატოვებენ, აქციის მონაწილეები პარლამენტის გვერდითა ქუჩებზე ინაცვლებენ
-
გადახედვაპარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო პარლამენტმა რუსული კანონი მეორე მოსმენით მიიღო
-
გადახედვა9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული 9 აპრილის ქუჩაზე დიდი რაოდენობის სპეცრაზმი და საპოლიციო ძალებია მობილიზებული
-
გადახედვაროგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა როგორ დავიცვათ ციფრული მონაცემები საპროტესტო აქციაზე — 5 რჩევა
-
გადახედვაშსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები" შსს: "მოვუწოდებთ პარლამენტთან შეკრებილებს, არ დაუშვან საავტომობილო გზების პარალიზება და ძალადობრივი მოწოდებები"
კომენტარები